“ఏ మాటర్ ఆఫ్ లాట్ ఆఫ్  డిఫరెన్స్”

అన్నపూర్ణమ్మ చెరువుకు వస్తుంటే ఊరు ఊరంతా ఒక పారవశ్యానికి లోనవుతుంది పచ్చటి మేలిమి బంగారు ఛాయ ఐదున్నర అడుగుల ఎత్తుతో , కళ్ళు పెద్దవి కానీ స్వేచ్ఛగా నవ్వ గలిగితే చిన్నవవుతాయి .. దానితో మొఖమంతా  ఒక  అందం అలుముకుంటుంది “ఏంటా విరగ బాటు” అంటూ ఎనిమిదో ఏడు నుంచి ఆ నవ్వు కత్తిరించబడి పూర్తిగా కనుమరుగైపోయింది దానిని భర్తీ చేస్తూ పసుపు మెత్తటంతో, ఎర్రని కుంకుమతో పెద్ద బొట్టు మొఖాన చేరడంతో, 

ఒక పవిత్రతతో కూడిన అందం చూపరులకు భక్తి తో కూడిన పారవశ్యం కలిగిస్తుంది  అన్నపూర్ణమ్మ సూర్యోదయంతో పాటు లేస్తుంది రాగి బిందెతో పాటు చెరువు వైపుకి నడుస్తుంది చింతపండుతో  దానిని తోముతుంది.. నాలుగు మునకలు వేస్తుంది తడి వస్రాలతో నిండు కుండ భుజాన ఎత్తుకుని, మెల్లిగా నడుచుకుంటూ ఇంటికి బయలుదేరుతుంది . చేలకి కాపలా కాసి ఇళ్ళకి వచ్చేవాళ్ళు, పొలాలకు పోయేవాళ్ళు, చెంబట్టుకుని కాలవొడ్డుకి పోయేవాళ్ళు, ఆవిడకి ఎదురయ్యేవారు వాళ్లందరికీ అన్నపూర్ణమ్మ  దేవతలా కనిపించేది. 

      ఆ రోజు కూడా ఆమె తడిసిన చీరతో, కాసిపోసిన కట్టుతో, పెరటి వైపు సింహద్వారం తలుపు తోసుకుని వాకిలి లోకి అడుగు పెట్టింది విశాలమైన ఆ వాకిలిలో రెండు బళ్లు, గొడ్ల సావిడి ఒక వైపు ఉన్నాయి  మరో వైపు మావిడి చెట్టొకటి ఉంది  గాదె, గడ్డి కుప్పా ఆ వైపున్నాయి మందార చెట్టు మొదట్లో నాలుగు నీళ్లు చిలకరించింది   మెట్ల మీదుగా బిందెతో ఎత్తుగా ఉన్న అరుగు మీదికి ఎక్కుతోంది ఇంతలో ఎదో అలికిడి వినిపించి వెనక్కి తిరిగింది ఏ సోబు అని అందరూ పిలిచే పెద్ద పాలికాపు ఏసుపాదం వాకిట్లో నిలబడి ఉన్నాడు 

                        ఏసోబు చూపుల్లో అన్నపూర్ణమ్మ పైన ఇష్టం ఉంది . ఇది మామూలే అన్నపూర్ణమ్మకి ., ఆరడుగుల విగ్రహం ఏసోబుది . వెండి మొలతాడుతో వొంటి మీద ఒక్క గోచితో మాత్రవే బలిష్ట మైన కండలు, విశాలమైన ఛాతీతో నందీశ్వరుడిలా  ఉన్నాడు. ఆమె హృదయంలో ఎప్పటిలాగే ఒక చిన్న అలజడి .,   తనను నిత్యం వెంటాడే ఏసుపాదం చూపుల్లో ఆరాధన, ప్రేమ తన విఫల దాంపత్య జీవితం పట్ల ఒకింత జాలి కనిపించి తనలో కలిగే ఒకింత కలవరం, అతగాడి జాలి చూపులకు ఉడుకుమొత్తనంతో కూడిన అభిమానం దుఃఖం , కోపం అన్నీ కలిసి పొంగిన  నిస్సహాయత..  తప్పు కాదూ ఇలా పరాయి పురుషుడిపై ఇష్టమో, మోహవో కలగడం ., తప్పా ..తప్పేలా అవుతుంది? తననే మాత్రవూ ప్రేమించని  భర్త రోజుకో ఆడదాని దగ్గరకు వెళ్తుంటే., ఉప్పూ కారం తినే దేహం తనకీ ఉంటాయిగా కోరికలు  తనేవన్నా వయసై పోయిన ముసలిదా  యావన్నానా? మీదనుంచి ఈ ఏసోబు వొహడు.. కనిపించినంత మేరా  అంతలా ప్రేమగా  చూస్తుంటే, వేసవిలో మావి చివురు చూసి కోయిల పాడుతున్నట్లే  తన హృదయం కూడా పరవశించి ఊగుతుందీ, పాడుతుంది  మరి. పిట్టకే అట్టా అనిపిస్తే  నిండు  మనిషాయే తను  ., అయినా ఆడ బతుక్కి నీతీ నియమం , కట్టు ముట్టు ఉండి  సచ్చాయిగా వాటిని పాటించధ్ధు మరి ?  ఆ గీత దాటితే యావన్నా వుందీ.. అటూ, ఇటూ ఉన్న ఏడు తరాలూ తనను కోసి కారం పెట్టరూ? తప్పేగా..మరి  తప్పేగా.. తప్పే సుమీ .. తప్పేవిటీ పాపం ..మహా పాపం ..పంచ మహా పాతకాలూ చుట్టుకోవూ? తన మొగుడు బురదలో పొర్లుతున్నాడని తానూ అదే చేస్తుందేవిటి ? కనీసం బుద్ధి చెప్పడానికైనా ఆ పని చేయచ్చునా తను.. తప్పు కాదూ ?  వెంటనే తననేమాత్రవూ ప్రేమించని మొగుడు సుబ్బారావు పంతులు మీదా, తనలో ఆశలు రేపుతున్న ఏసోబు  మీదా ఒకేసారి  నిస్సహాయతతో కూడిన ఆగ్రహం వరదలా కమ్ముకోచ్చేసింది అన్నపూర్ణమ్మలో  “నువ్విక్కడినుంచి పోరా అనవసరంగా ఎందుకు నిలబడ్డావు పో పోయి పని చూసుకో” అన్నది   ఎర్ర బడ్డ కళ్ళని,   కన్నీటి తెరల్ని  కనపడకుండా ముఖం అసుంట పక్కకి తిప్పేస్తూ. మరోపక్క దేవుడింట్లో తప్ప మరెక్కడా దించని బిందె బరువు ఆమె నడుముని సలుపుతుంటే, తిన్నగా నిలవలేక కాళ్ళను అటు ఇటు కదుపుతూ బిందెని నడుము మీదే కొంచెం నొప్పిలేని వైపు జరుపుకుంటూ లోపలికి  నడవబోయింది. ఏసోబు మొఖం చిన్నపోయింది ఒక్కసారిగా గాలి వీచి ఆరిపోయిన దీపంలా అతని మనసులో చీకటి కమ్మినట్లైంది. అతనికి ఖరారుగా తెలుసు అన్నపూర్ణమ్మకి తనంటే ఇష్టమని లేదా తనకు ఆమె పట్ల ఉన్న ఇష్టం పైన గ్రహింపూ,  ఒకింత ఆమోదవూ ఉన్నాయనీను “మరండీ..బెమ్మంగోరు రాజమండ్రి నుంచి దిగడ్డారండి ..బాబయ్యగోరు పది గంటల  కారుకి యర్రారంలో దిగుతారటండీ, బండి తోలుకు రమ్మని కవురేట్టారంటండి” అన్నాడు ఏసోబు తల దించుకుని మెల్లిగా.  వింటూన్న అన్నపూర్ణమ్మకి ప్రాణం ఉసూరుమన్నది.. ఐదు అడుగుల ఎత్తుతో పీలగా ఉండే ఆ మనిషికి అంత పిచ్చెంటీ.. ఆ రోగాలేంటి అనుకుంది .

                                           “ నీకూ, నీ బాబు గారికి మధ్య నా బోడి పెత్తనం ఏంట్రా .. పెట్టిబండి ఉంది , లాగడానికి మైసూరు గిత్తలున్నాయి, తోలటానికి నమ్మిన బంటువి నువ్వుండనే ఉన్నావు  బండి తీసుకెళ్లి అయ్యగారిని తీసుకురా పో” అని ఏసోబు వైపుకి చూడకుండా ఉండడానికి తనని తాను అతి కష్టం మీద నిగ్రహించుకుని నిర్లక్ష్యం నటిస్తూ లోపలికి నడిచింది అన్నపూర్ణమ్మ .. ఏసోబు గొంతులోకి  తను కసిరినందుకు వచ్చి చేరిన బాధ నిండిన  ధ్వనిని మనసులోనే వింటూ దిగులుగా . 

                                                 +++++++++++++++++++

   పన్నెండు దాటింది సూర్యుడు నడినెత్తిన ఉన్నాడు ఎండ పేల్చేస్తోంది. బండితో పాటు చెప్పులు లేకుండా నడుస్తున్న ఏసోబు చెమటలు కక్కుతుంటే , ఒక్కుదుటన ఆగిన బండి నుంచి  సుబ్బారావు పంతులు జాపోస్తూ దిగాడు అతగాడి విధవ చెల్లెలు  పాపాయమ్మ గుమ్మం లోపలే నుంచుని విసనకఱ్ఱతో విసురుకుంటోంది.  భుజాన తుండు గుడ్డతో, గోలెం దగ్గర నిలబడి కాళ్ళకు  నీళ్ళిచేందుకు చెంబు పట్టుకు నిలబడింది అన్నపూర్ణమ్మ 

                               స్నానం చేసి మధ్యాహ్న విధులు పూర్తి చేసుకొని వచ్చి భోజనానికి కూర్చున్నాడు పంతులు వెండి పొన్నులు వేసిన పీట మీద కూర్చుంటే, నెయ్యి  వడ్డిస్తూ “ఎలా ఉందన్నయ్యా” అంది పాపాయమ్మ . అన్న రోగంలో  ఉన్న రహస్యం కనుక్కోవాలని ఆమె ప్రయత్నం బండి దిగిన దగ్గర్నుంచీ వదిలి పెట్టకుండా చుట్టు తచ్చాడుతున్నది. మఠం వేసుకుని కూర్చోడానికి నానా అవస్థలు పడుతున్న భర్తను చూసి ఓ వేపు నవ్వు, మరో వేపు బాధ, అసహ్యం  తన్నుకొస్తున్నాయి  అన్నపూర్ణమ్మకి.  మొగుడు, చెల్లి  పలకరింపులకి జవాబు చెప్పకుండా తనని ఉరిమినట్లు చూడడంతో “ వదినగారూ, మీరు వెళ్లి ఆ ఏసోబుగాడి వడ్డన సంగతి చూడండి” అంటూ పాపయమ్మకి  పని పురమాయించింది అన్నపూర్ణమ్మ .

రాజమండ్రిలో కొట్టుకి బెల్లం వేస్తాడు పంతులు. రాజమండ్రి మెరక వీధిలోనూ, కాకినాడ బుడంపేటలోనూ  బాగా పేరున్న వాడు. అంతకు ముందు నాటకాలు , ఇప్పుడు కొత్తగా వచ్చే సినిమాలకు మహారాజ పోషకుడు. తెల్లటి మల్లు చొక్కా , చేతుల మడతలోంచి పది రూపాయలు కనపడేలా కడతాడు. కొత్త రూపాయి నోటులా తళ తళ లాడుతుండే సుబ్బారావు పంతులు, ఆ రోజు సత్తు  రూపాయిలా కళా కాంతి లేకుండా ఉన్నాడు  మెతుకులు గతుకుతున్నాడు గానీ ఎప్పటిలా ఉషారుగా ముధ్ధలు చేసుకుని గబా గబా తినడం లేదు . నడకలోనూ తేడా ఇట్టే తెలిసిపోతున్నది గజ్జల్లో బిళ్లల వాపు ఎక్కువగా ఉన్నట్లున్నది.. అడావుడిగా రాజమండ్రి పరిగెత్తాడు మూడు రోజుల క్రితం .

                          “చెవుతోందిగా  వెళ్లి ఆ పని చూడు” అంటూ కసిరాడు చెల్లిని సుబ్బారావు . నెత్తిమీద గుడ్డని సవరించుకుంటూ విసుగ్గా, విసురుగా నడిచింది పాపాయమ్మ . 

                            “ ఏవిటయ్యిందేవిటి మరీ అంతలా బాధపడుతున్నారు డాక్టరుగారేవన్నారేవిటీ..” అంటూ అడగబోయింది అన్నపూర్ణమ్మ..  మొగుడు గుడ్లురుముతూ చూసేసరికి మాట ఆపేసి  కూర వడ్డించి, విసన కర్ర అందుకుంది 

         “సవాయిట..”, అని మంచి నీళ్లు తాగి, “తగ్గుతుందిట” అన్నాడు

         విసరటం ఆపి,  నోటి మీద చెయ్యి వేసుకుని  అలా ఉండి పోయింది అన్నపూర్ణమ్మ 

గాలి తగలక పోవటంతో  చటుక్కున ఆమె వైపు చూసాడు వెంటనే గతుక్కు మన్నాడు.. ఆమె చూపులకే శక్తి ఉంటె ఎర్రబడ్డ ఆ కళ్ళ దావానలంలో మండి, మాడిపోయేవాడే .. వెంటనే ఆ చూపుల్ని తప్పించుకుంటూ, పక్కకంటా చూస్తూ  “మొగుడు చచ్చినట్లు ఆ చూపేంటే ముండా ! చచ్చాక చూడొచ్చులే” అన్నాడు.. అంటూనే కంచంలో చెయ్యి కడిగేసుకున్నాడు.  ఎర్రబడ్డ కళ్ళతో ఆగ్రహంగా చిగురుటాకులా వణుకుతూ .. అతగాడి వైపు చూస్తూ స్థాణువులా నిలబడిపోయిన ఆమె భుజం మీద ఉన్న తుండు గుడ్డ తీసుకుని, చేతులు వొత్తుకుని, దాన్ని ఆమె మీదకి విసిరేసి గదిలోకి నడిచాడు. చెరువు గాలి వచ్చేలా కిటికీనీ, దానికి జవాబుగా గుమ్మాన్నీ ఎదురెదురుగా కట్టిన ఆ గదిలో మంచం మీద నడుము వాల్చాడు.  ఇచ్చిన మందులకు  కాస్తంత నొప్పులైతే తగ్గాయి కానీ, జబ్బ మీద ఇచ్చిన ఇండీషనుకి కదుము కట్టింది. చెయ్యి నొప్పిగా ఉంది.. పట్నం డాక్టరుకు ఎటకారాలకి తక్కువేమీలేదు.. నొప్పి గురించి చెవితే ఓ బూతు సామెత చెప్పి పళ్ళికిలించాడు ఏమనలేక ఓ వెర్రి నవ్వు దానిలో కలిపాడు సుబ్బారావు. 

సుబ్బారావు తనమీద విసిరి కొట్టిన  తుండు గుడ్డ స్పర్శ, వాసనా   అసహ్యంగా అనిపించింది  అన్నపూర్ణమ్మ ముఖానికి. అతగాడు వదిలి వెళ్లిన ఎంగిలి కంచం వైపు చూసింది చివరాఖరుగా తిన్న పెరుగు లోని వెన్నా, కూరల్లోని  ఎర్ర రంగు నూనె కలిసి తేలుతూ.. ఎంతో  రోతగా అనిపించింది .. ఇన్నాళ్ళూ ఇన్ని సుఖ రోగాలున్న మనిషి ఎంగిలి కంచంలో ఎలా తిన్నాననుకుంది  తల్చుకుంటేనే.. విరక్తిగా దుఃఖంగా అనిపించింది అన్నపూర్ణమ్మకి. శేషభుక్త సంప్రదాయం పక్కన పెట్టి వేరే కంచంలో వడ్డించుకున్నా ముద్ద గొంతు దిగటం లేదు ,. “సవాయిట.. తగ్గుతుందిట” అన్న మొగుడి మాటలే చెవుల్లో చిమ్మ చీకట్లో తీతువు పిట్ట ధ్వని లాగు వినిపిస్తూనే ఉంది. ఎంత మావూలు మాటలాగా అన్నాడు, చెట్టుకు కాయ కాసింది అన్నంత సునాయాసంగా.. ఇంత సిగ్గు, లజ్జా ఏమాత్రవూ లేకండా. ఈ లోగా పాపాయమ్మ వస్తూ “ఆకు నిండా కుంభం పెట్టి వచ్చాను ఆయనగారికి” అంది . అన్నపూర్ణమ్మ కళ్ళు వత్తుకుంటూడడంతో, “ఏమైందొదినా” అంటూ తనూ ఒక కంచం పెట్టుకుని పక్కన కూర్చుంది. అన్నపూర్ణమ్మ కంచంలో చెయ్యి కడుక్కునేసరికి విస్తుబోయి చూస్తూ “అదేవిటి వదినా ఎప్పుడూ లేనిది” అంది 

                                    ++++++++++++++++++++++++++++++

                  రాత్రి ఎనిమిదవుతోంది. ఇంట్లో ప్రతి గదిలోనూ గోడకి తగిలించిన బుడ్డీ దీపాలు వెలుగుతున్నాయి. చెరువు గట్టు వారని ఉన్న రావి చెట్టు ఆకులు గల గల మంటున్నాయి. గాలి కదలబారింది. దూరంగా చెక్క భజన వినిపిస్తోంది చెరువుగట్టు మీద చెట్ల కింద వెన్నెల నీడలో ఆడుకుంటున్న పిల్లల సవ్వడి .

                                             సుబ్బారావు గదిలో హరికేన్ లాంతరు వెలుగుతోంది. అన్నపూర్ణమ్మ గదిలోకి వచ్చింది, వత్తి తగ్గించింది భార్య వచ్చిందని అర్థం అయ్యి సుబ్బారావు “కాళ్ళు నొక్కి తగలడు” అన్నాడు . ఆ కాళ్ళు నొక్కి తగలడ్డం అనే పని ఏమాత్రమూ ఇష్టం లేని అన్నపూర్ణమ్మ ఆ మసక చీకట్లో అలా నిలబడి ఉండిపోయింది. భార్య తన దగ్గరకు వస్తున్న అలికిడి వినిపించని సుబ్బారావు  వెనక్కి తిరిగి మసక చీకటిలో నీడలాగ నిలబడిపోయిన అన్నపూర్ణమ్మను చూస్తూ  “అక్కడ చచ్చావేంటే  వచ్చి కాళ్ళు వత్తమన్నానా.. ఇట్టా వచ్చి తగలడు” అంటూ పళ్ళ బిగువున కోపాన్ని అణుచుకుంటూ  అన్నాడు. బయటకు వెళ్లే ఆలోచనలో ఉన్న అన్నపూర్ణమ్మ ఇక తప్పదన్నట్లు పడుకున్న భర్త దగ్గరికి వచ్చింది. కాళ్ళు పడుతూ పాదాలు వత్తడం మొదలు పెట్టింది ఆడపిల్ల పాదాల్లా చిన్నగా ఉన్నాయి  గుండెలో రేగిన సలపరాన్ని పైకి కనపడకుండా మింగేసింది . ఎక్కడికో వెళ్లి, ఆడాళ్లతో పడుకొని, రోగాలు అంటించుకొని వొళ్ళు నొప్పులంటూ వచ్చి, తనతో దబాయించి మరీ కాళ్ళు పట్టించుకుంటున్న మొగుడి దాష్టీకానికి అన్నపూర్ణమ్మకు చీదర పుట్టేసింది. వేళ్ళు లాగుతుంటే అందాక బిగుసుకున్న మనిషి కాస్తంత వదులైనట్లు గ్రహించింది.  

             “సవాయి తగ్గటానికి ఓ చిట్కా ఉందిట” సుబ్బారావు మెల్లిగా అన్నా  స్పష్టంగానే అన్నాడు. కాళ్ళు వత్తుతున్న అన్నపూర్ణమ్మ నిరాశక్తతో విన్నది. ఆమె చేతులు ఒక్క క్షణం ఆగిపోవడం గమనించి, పడుతున్న కాలిని వదిలించుకుని  ఓ మారు జాడించాడు సుబ్బారావు. భార్య తన మాట విన్నదని  గ్రహించాడు, ఆనక  “విన్నావా” అన్నాడు దబాయించినట్లుగా, . విని తీరాల్సిందే .. మరి ఎందుకు వినలేదన్నట్లుగా  ధ్వనించింది అతని గొంతు . మనసులో ఉన్నది చెప్పకుండా బిగబట్టాడు కొంతసేపు “విన్నావా..చెప్పనా” అన్నాడు.. వినటానికి అన్నపూర్ణమ్మ ఏదో మహా తహ తహ లాడిపోతున్నట్లు ..”ఏంటది” అన్నది అన్నపూర్ణమ్మ ఏమాత్రం ఆసక్తి లేనట్లుగా .. అదేదో అతగాడు కక్కేస్తే ఆ గదిలోంచి పారిపోవచ్చన్నట్లుగా. “ఈడేరని పిల్లతో పడుకోవాలిట” అన్నాడు అన్నపూర్ణమ్మ మొఖంలోకి పట్టి, పట్టి చూస్తూ ., ఆ చీకటిలో దీని మొఖంలో ఏవీ కనపట్టంలా  అనుకుంటూ. కానీ అన్నపూర్ణమ్మకు సుబ్బారావు ఆ చీకటిలో కూడా కనిపించాడు .. చీకట్లో మంచం మధ్యలో కూర్చున్న సుబ్బారావు నీడ, చిన్నప్పుడు బామ్మ చెప్పిన కథలో అర్ధ రాత్రి అడవిలో, చీకట్లో చిన్నారి  రాజకుమారిని ఎత్తుకుపోవడానికి రాజమందిరం వైపు  బయలుదేరిన ఒంటికంటి రాక్షసుడి లా కనపడ్డాడు . భర్త నీడ వైపు మళ్ళీ చూసింది .. ఏం చేయబోతున్నాడు ఇతగాడిప్పుడు? అన్నపూర్ణమ్మ మనసు వొణికింది సన్నగా.  అన్నపూర్ణమ్మ కళ్ళకి సుబ్బారావు మొఖంలో నీడలు వికృతంగా కదులుతూ ఇంకా నల్లగా కనపడ్డది . అప్పటిదాకా యుగాలుగా ఈడ్చుకుపోయిన  రోగిష్టిలాగా,  చీపురు పుల్లల్లాగా మంచం మధ్యలో పడివున్న సుబ్బారావు చటుక్కున లేచి.. మంచం మధ్యలో కూర్చుని పంచె సవరించుకున్నాడు ., ఆనక  ఉషారుగా “విను.. నేను విన్నాను కూడాను , మా శంకరం మావయ్యకు అలాగే నయమయిందట” అని జోడించాడు 

శంకరం  మావయ్య అంటే , ఆ రామవరం బాబయ్య  .. రోగాలతో తీసుకునే ఆ శంకరం అనే పెద్దమనిషి  చెల్లెమ్మా అని పిలుస్తూనే.. తనని తినేసేలా చూడడం , వెకిలి మాటలు మాట్లాడ్డం గుర్తుకు వచ్చి వళ్ళు చీదర అనిపించింది ఆమెకి . భర్తనీ  అంతే చీదర గా  చూసింది అన్నపూర్ణమ్మ . “ఏదీ ఆ రామవరం బాబయ్యేనా”?  కోపంగా అడిగింది అన్నపూర్ణమ్మ . ఆమె గొంతులో కోపాన్ని పట్టించుకోకండా..”మరే..అసలు వాడికి సవాయి ఎలా వచ్చిందో .. అదో  కథ.

సన్నగా ఉండేవాడు పక్షి రోగం అనేవారు బియ్యం తినడం అలవాటోహటి. వాడికి ఎవరో చెప్పారుట..సవాయున్న దాని దగ్గరికి పోతే లావవుతావని ..పోయాడు. నిజంగానే వొళ్ళు చేసాడు తరువాత. పెళ్లయింది, పిల్ల కూడా పుట్టింది . పాపం సవాయి తిరగబెట్టింది . ఎవరో ఈ మాటా చెప్పారు.. అదే,  ఈడేరని పిల్లతో పడుకుంటే సవాయి పోతుందని,. ఏ పిల్లా దొరకనట్లున్నది పోయాడు” అంటూ ముగించాడు ఆ గదిలో నిశ్శబ్దం ఆవహించింది.  చేతులు తిప్పుతూ  అభినయం చేస్తూ వింత చీకటి పశువులా   తన మావయ్య వికారాన్ని బోలెడంత సానుభూతితో అదో కథ అంటూ, ఏదో.. దేశం కోసం త్యాగం చేస్తున్న వీరుడి కథలా గొప్ప పారవశ్యంతో  చెబుతున్న  సుబ్బరావుని చూస్తుంటే ఈ చీకటిలోనే వీడు ఇట్ఠాగే అదృశ్యమైపోనూ అనుకుంది అన్నపూర్ణమ్మ. ఆ పసి పిల్ల ఎవరో కానీ వాడికి  బలి కాలేదు అదృష్టవంతురాలు అని కూడా, అనుకుంది అలా అనుకున్నప్పుడు, తన  మనసులో కొద్దిగా  మజ్జిగ చిలికినప్పుడు వచ్చే  వెన్న అలా మెల్లిగా కదిలి  మెలిగినట్లు ఆనందం  కలగడమూ గమనించింది అన్నపూర్ణమ్మ . ఆమె భర్తను పరీక్షగా చూసింది .. పెళ్ళాంతో మాట్లాడితేనే లోకువ అయిపోతాం అన్నట్లుంటారు ఆ ఇంట్లో వాళ్ళు. సుబ్బారావు తల్లీ దండ్రీ గోదావరి పుష్కరాలలో కొట్టుకుపోయారు. అప్పటివరకూ పగలు భార్యా భర్తల్ని చూస్కోడానికి కూడా వదిలేవారు కాదు అట్లాంటి సుబ్బారావు తనతో అంత సేపు మాట్లాడ్డం చూసి , కొత్త మనిషిని చూసినట్లు చూసింది అన్నపూర్ణమ్మ . ఇతగాడికి తనతో ఏదో అత్యవసరమైన పనేదో పడ్డట్టున్నది కొద్దిసేపట్లో అడగబోతాడు కామోసు అనుకుంది. అన్నపూర్ణమ్మకి   భర్త చెబుతున్న తనవీ, రామవరం బాబయ్యవీ వొళ్ళు బలిసి తెచ్చుకున్న సుఖ రోగాల కబుర్లు పరమ చెత్తగా ఖంపు కొడుతున్నాయి.

                      ఇంతలో సుబ్బారావు కొంచెం భార్య వైపుకి ఒంగుతూ “ఇదుగో ఇట్టా రా ఒక మాట చెవుతా ..విను” అంటూ “మన ఏసోబుగాడి కూతురుంది చూసావూ..” అన్నాడు గుస గుసగా తన పక్కనే ఇంకెవరో ఉండి  వాళ్లకు వినపడిపోతున్నట్లుగా.. వినపడకూడదన్నట్లుగా, ఏమీ లేని వైపుకి ఏదో ఉన్నట్లుగా చూస్తూ. అంత చీకట్లో కూడా అన్నపూర్ణమ్మ కళ్ళు విశాలం అయిపోవడం, ఆ విశాలమైపోయిన కళ్లల్లో నుంచి భయం ఉప్పెనలా పొంగిపోవడం  కాసింత వెన్నెల కిటికీ లోంచి ఆ రాత్రి వేళ   లోపలికి  దూరిందేమో కనిపించింది  సుబ్బారావుకి . అతగాడు మనిషే అయితే.. ఆ క్షణాల్లో భార్య కళ్ళల్లో కనబడ్డ భావం చదవగలిగేవాడు. బహుశా సుబ్బరావుకి కూడా తను మనిషే కాడని అర్థం అయ్యే ఉంటుంది  ఒక వేళ ఆ భావాల్ని చదివినా మగవాడు కదా ఆ భావం పెద్ద ప్రభావం కలిగించి ఉండదు ఆడ ముండల్ని అర్థం చేస్కోటం కూడానా.. సుబ్బారావు ఆ మాటలు అంటూ అన్నపూర్ణమ్మను చాలా మాములుగా చూసాడు.. ఏ భావమూ కనపడకుండా చూసాడు,. ఆమె మొఖంలో కనపడ్డ భావం గమనించనట్లుగా కూడా చూసాడు ..అసలు తను ఏ అనర్థమూ  అననట్లుగా అమాయకంగా కూడా చూసాడు.  ఇంత దానికే ఇంత వెర్రెక్కి పోతున్నట్లుగా ఆ చూపేంటి అని అన్నపూర్ణమ్మను దబాయిస్తున్నట్లుగా కూడా చూసాడు   అసలు అన్నపూర్ణమ్మ ఆ మాటలు విన్న వెంటనే సుబ్బారావును ఎలా చూసిందంటే, చిన్నప్పుడు బామ్మ చెప్పిన కథలోని రాక్షసుడు తన ముందు ప్రత్యక్షమైనట్లే చూసింది . సుబ్బారావు మళ్ళీ తానే ఏదో రహస్యం చెబుతున్నట్లు గొంతు కొద్దిగా తగ్గించి.. “పోయి, పోయి ఆ అంటారానిదాని దగ్గరికి పోవడమా ..అంత గడుక్కిపోయి ఏవీ లేననుకో ..అనీ అనిపిస్తుంది కానీ .. తప్పదు సవాయి తగ్గాలంటే.. ఏం చేస్తాం.. గాయత్రి చదివేసి, జంధ్యవు సచేల స్థానం చేస్తాలేవే  ఆ మాల   పిల్ల మైల పోటానికి ఏం? నేను కూడా మా మావయ్య లాగు సవాయితో తీసుకుని, తీసుకుని చావకండా ఉండాలంటే నువ్వో పని చెయ్యాలి సుమా .. కొద్దిగా ఆ ఏసోబుగాడి మతి చెడిన కూతురు ఆ పుల్లి ఉంది చూశావూ  దాన్ని నా కోసం కుదిర్చి పెడతావూ ”.. రాక్షసుడికి ఆకలేస్తే మేకపిల్లలు  ఆహారమైపోవటం చాలా మామూలు, జరూరు విషయంలాగా .. ఈ పూటకి మజ్జిగ పులుసు వద్దు కానీ, మంచి ఆవ పెట్టి అరటిపువ్వు కూర వండు గుమాయింపుగా.. అని చాలా మావూలు విషయం చెపుతున్నట్లుగా వాగుతూ  పోతున్న సుబ్బరావుని, పరమ అసహ్యంగా చూసింది అన్నపూర్ణమ్మ. “వీడి ఆటలు అస్సలు సాగనివ్వను  సవాయితో తీసుకుని చావనైనా చావనీ.. నేను విధవ ముండనైనా సరే”, అని మనసులో గట్టిగ అనుకుంది అన్నపూర్ణమ్మ. మళ్లా వీడు చేయబోయే దుర్మార్గానికి మాలది, అంటరానిదీ పనికిరాదుట వీడు వెళ్లే  ఆ పెద్దాపురం కొంపల్లో నానా కులాలవాళ్లు ఉంటున్నారు. ఇప్పుడు ఆ విషయం తెలియకనా  ?  “ఆ పెద్దాపురం కొంపలు పోరాదుటండీ మహారాజులూ, పండితులూ ఎక్కి దిగిన గుమ్మాలవి అని గతంలో చాలాసార్లు అన్నారుగా.. పసిది పుల్లి ఎందుకు ” అంది అన్నపూర్ణమ్మ కసిగా . “అవునుననుకో వెళ్లచ్చును ఎవడికి తెలిసి చస్తుంది.. తెలియని కళ్లన ఏం జరిగినా పాపంలోకి రాదే అయినా అక్కడికి పోతే వయసు వాళ్ళే ఉంటారు కానీ ఇట్టా పుల్లి  లాగా ఈడేరని పిల్లలు దొరుకుతారేవిటీ”..అంటున్నాడు వెంటనే అన్నపూర్ణమ్మకు  మాల         గుమ్మన్న గుర్తుకు వచ్చి, తన శ్వాసలో కాలుతున్న మనిషి చర్మపు కమురువాసన వచ్చినట్లై , ఒక క్షణం ఊపిరి ఆడనట్టయి గుండె భారమైంది. పదేళ్ల క్రితం జరిగిందా సంఘటన.. సుబ్బరావుకి కోపం వచ్చి గుమ్మన్న అనే మాల కులస్థుడ్ని చెరుకులు దొంగలించాడని కొట్టాడు ఆ తోపులాటలో గుమ్మన్న మరుగుతున్న  బెల్లం పెనంలో పడ్డాడు ఊరు కలిసొచ్చింది . అయినా  ఎవడో లిటిగెంటు పోలీస్ స్టేషనులో ఊదేశాడు తెల్లోళ్ల పాలన కదా ..కేసులూ, గీసులూ.. అధికారులు కలిసొచ్చారు , రెండెకరాల హారతి కర్పూరం చేసి, కేసు అవకుండా బయట పడ్డాడు కాదూ? పైగా గుమ్మన్న చంపినందుకు ఆ పాపవు తనకు తగలకుండా ఉంటానికి “సచేల స్నానం చేసి, జంధ్యం మార్చుకుని, సహస్ర గాయత్రి చేసాను “  అని చెప్పలా? చెట్టంత  మనిషిని కిరాతకంగా చంపేసి ,  అంత పెద్ద పాపం చేసేసి, గాయత్రి చదివేసి, జంధ్యం మార్చుకుంటే చాలు అనుకుంటున్నట్టున్నాడు అప్పుడూ, ఇప్పుడూనూ . ఏవంటావో చెప్పు అన్నట్లు ఆత్రంగా, ఆశగా  తన వైపు మిడిగుడ్లేసుకుని చూస్తున్న భర్తని చీదరగా చూస్తూ ..“ఇదిగో చూడండి మీరెటైనా  వెళ్ళండి .. ఎప్పటి లాగే నాకు అడ్డమైన రోగాలు అంటించండి, నోరు మూసుకొని పడి ఉన్నాను కదా ఇన్నేళ్లునూ..  కానీ ఆ మతి లేని పసిదాని జోలికి మాత్రవు రాబాకండి.. పిల్లలు లేని నాకు బిడ్డయింది అది, నన్ను అమ్మను చేసింది. ఈ చేతులతో పెంచాను  దాన్ని యావనుకున్నారో” గొంతు దుఃఖంతో మొరటు బారుతూ, ఆగ్రహంతో దేహం మొత్తం వణికి పోతుంటే , చూపుడు వేలు భర్త మీదికి ఆడిస్తూ అరిచినట్లే చెప్పింది అన్నపూర్ణమ్మ  

. సుబ్బారావు ఎడమ కాలుకి దగ్గరగా  ఉంది అన్నపూర్ణమ్మ.. ఒక్క తాపు తన్నాడు..అంతే  మంచం మీద నుంచి దబ్బున కింద పడింది నడుము కలుక్కుమంది . “పేనుకి పెత్తనమిస్తే ఇదుగో ఇలాగే అవుతుంది.. మా బాబయ్యా , అమ్మా చెప్పనే చెప్పారు .. ఆడముండలకి మాటాడే వీలివ్వకూడదని, వందమందితో తిరుగుతాను ఏ రోగాలైనా అంటించుకుంటా నోరుమూసుకుని పుల్లిని కుదిర్చి పెట్టు చాతకాపోతే ఎట్టా ఆ పని కానిచ్చుకోవాలో నాకు తెలుసు మాట్టాడకుండా పడుకో”’ అంటున్నాడు సుబ్బారావు . “అది కాదండి చిన్న పిల్లలతో ఉంటె సవాయి రోగం తగ్గుతుంది అన్నది నిజవు కాదేవో నండి, అన్యాయంగా  పసి పిల్లలు బలైపోతారండి, పుల్లి జీవితం నాశనం చేయబాకండి మీ కాళ్ళట్టుకుంటాను” అన్నపూర్ణమ్మ వల, వల ఏడుస్తూ సుబ్బారావు కాళ్ళ మీద పడిపోయింది . సుబ్బారావు ఆమెని ఒక్క తాపుతో విదిల్చుకున్నాడు 

భర్త పొట్టలో తన్నిన తాపుకు అన్నపూర్ణమ్మ నొప్పితో విల విల్లాడుతూ లుంగ చుట్టుకుని పోయింది.. కొద్ది సేపు అలాగే ఉండిపోయింది నొప్పి భరిస్తూ. తరువాత మెల్లిగా లేచి వెళ్లి మధ్య గదిలో  కొంగు పరుచుకొని నేలమీదే పడుకొంది పట్టరాని దుఃఖం ఆవహించింది “చిన్న నాటను  తల్లి దండ్రుల వద్ద పొందిన సుఖము కన్న వేరు సుఖము ఎరుగనన్నా “., అంటూ మామ్మ పాడే పాట గుర్తుకు వచ్చింది  ఆ నిశ్శబ్ద రేయిలో. చూపులతోనే  సాంత్వన నిస్తూ సేద దీర్చె మనిషి పశువుల పాకలో ఉన్నాడు. అన్నపూర్ణమ్మకు ఒక్కసారిగా వెళ్లి ఏసోబు గుండెలమీద వాలి తనువు తీరా ఏడవాలని చాలా అనిపించింది ఎంతంటే .. వొళ్ళు కాలి, మంటకి తట్టుకోలేని మనిషి వెంటనే మంటల బాధ చల్లార్చుకోడానికి చెరువు దగ్గరికి పరిగెత్తుకుంటూ పోయి, దాంట్లో దుంకేంత.. వెల్దామని కొంచెం లేచే ప్రయత్నం చేసింది కూడా.. కానీ  నిగ్రహించుని నేల మీదే మళ్ళీ వాలిపోయింది అలుసవకూడదు సుమీ  అనుకుంటూ ,. ఇంకో పక్క పెరటి వరండాలో పాపాయమ్మ పాము చెవులేసుకొని ఇంకా నిద్రపోలేదల్లే ఉంది,  మరోపక్క భర్త  తనవైపు ఏ క్షణమైనా వచ్చేట్లున్నాడు మళ్ళీ పుల్లి గురించి అడగడానికో లేదా తన్నడానికో. ఇంకొంచెం సేపయ్యాక పాపాయమ్మా, సుబ్బారావు ఇద్దరూ గుర్లు కొట్టసాగారు . అన్నపూర్ణమ్మ శబ్దం లేకుండా తనివి తీరా ఏడ్చుకుంది . పధ్ధాటాక ఏసోబు గూడెంలోకి వెళ్ళిపోయాడు. ఎప్పుడు పట్టిందో నిద్ర పట్టేసింది అన్నపూర్ణమ్మకి. 

         ఆమె అనుకున్నట్లే మూడో జాముకు సుబ్బారావు లేపాడు.  రానని గింజుకుంటున్న అన్నపూర్ణమ్మని ఆమె దండె గట్టిగా గిచ్చుతున్నట్లే పట్టుకుని మెల్లిగా గదిలోపలికి తీసుకెళ్లాడు. పక్కనే కూర్చోబెట్టుకున్నాడు  ఇక  అడిగాడు “చూడూ .. పుల్లిని ఒకసారి కలిపించావనుకో, ఇక జీవితాంతవూ ఆ పెద్దాపురం కొంపల్లోకి వెళ్ళను , నీతోనే ఉంటాను నీ మాటే వింటాను నన్ను నమ్ము, నన్ను బతికించుకోవే  నేను చస్తే నీకు సుఖవా చెప్పు.. అనవసరంగా ముండమోయటం ఎందుకు చెప్పు?”  బతిమిలాడుతున్న  ధోరణిలో అడిగాడు. మాట్టాడకుండా  శిలలా ఉండిపోయిన అన్నపూర్ణమ్మని కోపంగా చూస్తూ “బదులు చెప్పవేమే చెప్పు.. అంతా నీ చేతుల్లోనే ఉంది” అన్నాడు భుజాలు వత్తి పట్టి నొప్పెట్టెలా  కదుపుతూ..చెప్పి తీరాల్సిందే అన్నట్లు తన చూపుల్ని  అన్నపూర్ణమ్మ కళ్ళల్లోకి గుచ్చేస్తూ .. ఇందాక నేనే పుల్లి సంగతి చూసుకుంటాను అన్న మనిషేనా ఇతను? “ఉహు… నాకు చాత కాదు ఈ పాపం నేను చేయలేను , నన్ను వదిలేయండి” చావ గొడతాడని తెలుసు అయినా  ధైర్యంగా అనేసింది. ఇప్పట్నించా.. ఏళ్ల తరబడి, ఇట్టా బయట ఆడాళ్లతో తిరగొధ్ధు, నాకు రోగాలంటించేస్తున్నావు, పిల్లలందుకే పుట్టటంలా  అన్న ప్రతీ సారీ చావు దెబ్బలు తింటూనే ఉంది. ఒళ్ళంతా అతను  అంటించిన రోగాలు , కొట్టిన దెబ్బలు కుదుములు కట్టాయి ఎక్కడికక్కడ.  అన్నపూర్ణమ్మ అంత స్థిరంగా చేయను  అంటుంటే సుబ్బారావు తట్టుకోలేక పోయాడు . అంతే అన్నపూర్ణమ్మ చెంపలు పేలి పోయాయి .. కింద పడేసి ఎట్లా అంటే అట్లా కొట్టాడు. కింద పడేసి, గోడకేసి తోసి, డొక్కల్లో, వీపుల్లో  ముఖం మీద.. కాళ్లని, చేతులని  ఎడా పెడా అర్ధ గంటదాక అన్నపూర్ణమ్మ దేహం మీద ఆడిస్తూనే ఉన్నాడు..నోటిని కూడా ఆపలేదు  పఛ్చి  బూతులు తిడుతూనే ఉన్నాడు కొడుతున్నంతసేపూ. చివరలో జుట్టు పట్టుకుని నుదురుని గోడకేసి కొడుతూ “చేయవూ ..చేయవటే నేను చస్తే నువ్వే కారణం అవుతావు .. చేయవూ చెప్పు” అని రెట్టించి అడుగుతూ చివరాఖరుకు అతనే అలిసిపోయి ధూ..అని ఖాండ్రించి ఉమ్మేసి కండువాతో నుదురుకి పట్టిన చెమటలు తుడుచుకుంటూ గది బయటకు వచ్చాడు.  మధ్య గది బయట దిగులూ, భయమూ నిండిన మొఖంతో  తచ్చాడుతున్న పాపాయమ్మను చూసి హు .. అని కళ్ళతో బెదిరిస్తూ వాకిటి బయటకు వెళ్ళిపోయాడు. వెంటనే పాపాయమ్మ పరిగెత్తుకుంటూ గదిలోకి వచ్చింది నొప్పులతో లుంగలు చుట్టుకుపోతూ మూల్గుతున్న అన్నపూర్ణమ్మ దగ్గరికి వెళ్లి ఆమె పక్కన కూలబడిపోయి, ఆమె తల తన వొళ్ళో పెట్టుకుంటూ, “అయ్యో వదినా ఎంతలా చావ గొట్టేసాడు దుర్మార్గుడు , అయినా..అన్నయ్య అడిగేదెదో చేసేయకూడదూ వదినా .. వచ్చినప్పటి నుంచీ చూస్తున్నా చావ గొట్టేస్తున్నాడు , ఆ పని  చేసేధ్ధు నీ కాపురం నిలబడుతుంది ఎంతకాలం ఈ బాధలు పడతావు చెప్పు ? అయినా అట్టా ఈడేరని పిల్లతో పడుకుంటే సవాయి రోగం తగ్గుతుందిట వదినా మా అత్తారింట్లో మాట్టాడుకుంటుంటే విన్నాను మా మరిది కూడా అట్టాగే చేసాట్ట, తప్పే ..పాపవే అనుకో” అంటూ చెంపలు టప , టపా వాయించుకుంటూ మళ్ళీ  “ కానీ వదినా .. ” అంది దుఃఖంతో వెక్కిళ్ళు పడుతూ మరింక మాట రాక ఆగిపోతూ .. రక్తం కారుతున్న అన్నపూర్ణమ్మ నుదుటిమీద తన తెల్లటి కొంగుని అదిమిపడుతూ.  నొప్పికి విల విల్లాడుతున్న అన్నపూర్ణమ్మ ఒక్కసారిగా తలెత్తి పాపాయమ్మ కళ్ళల్లోకి పాముని చూసినట్లు చూసింది .. గుండు మీదనుంచి తెల్లని కొంగు జారిపోయిందేవో .. ఆ చీకట్లో పాపాయమ్మ రాతి శిలలాంటి గుండు, కన్నీటి తడితో  మెరుస్తున్న కళ్ళు, పైన ఉన్న గుండు చర్మమే కింద గడ్డం దాకా దిగినట్లు అనిపించి, ఆమె మొఖం వింతగా కనిపించి, ఇంకా భయం వేసింది . కానీ, పాపాయమ్మ కళ్లనుంచి తన కోసం కారుతున్న కన్నీళ్లు చూసి మెల్లిగా కళ్ళు మూసుకుంది .. పసితనం లోనే రోగిష్టి భర్త చనిపోయి విధవ అయిన పాపాయమ్మ ఆ క్షణంలో  ఎనిమిదేళ్ల పుల్లి లాగా కనపడ్డది.. మరి తను .. తను కాదేంటి పుల్లి? తను కూడా పుల్లి వయసులోనే ఈ ఇంటికి రాలేదూ కాపురానికి? వెన్నులోంచి వణుకొచ్చి.. ఏదో అర్థమయ్యి భరించలేనట్లుగా, ఆ బాధ  మనసుదో, దేహానిదో అర్థం కానంతగా మూలిగింది అన్నపూర్ణమ్మ. ఈ స్థితికి అతను, తన మొగుడు కాదూ కర్త? ఇదంతా చేసిందెవరు..తన మామేం చేసాడు ,.? తాను పెద్దమనిషి కావటం ఆలస్యమైందని, తనమీద మాచకమ్మ అని  నింద  వేసాడు. తన అమ్మనీ, బాబునీ తిట్టాడు.   “కాపురానికి పంపుతారా .. తెగ తెంపులు చేసుకుంటారా”? అని రంకెలు వేసాడు. అమ్మ , నాన్నలు ఏం చేశారేం చేశారు ? పీడా విరగడవుతుందని ఈడేరకుండానే కాపురానికి పంపేశారు .పంపాక మరి  తన అత్తగారేం చేసిందీ …చిన్న పిల్లనని చూడకుండా గదిలోకి పంపి తాళం వేసింది .. రక్తం కొల్లయిపోయి నొప్పితో అరుస్తుంటే, అరిచేవంటే నోట్లో పొడుస్తానంది . ఇదిట్లా ఉందా… తన ఈ పేరుగాంచిన ఘనమైన మొగుడేవి చేసాడు..? బెల్లం అచ్చులు అమ్మేసి పెద్దాపురం దోవ పట్టాడు.  ఎక్కడ లేని రోగాలూ తగిలించుకున్నాడు. అతన్ని కట్టడి చేయాలని అత్తా, మామా తన్ని అతనకి అప్పగించితే .. కనికరవు లేకండా గొడ్డుని నాడినట్లు బాది,  అన్ని రోగాలూ తనకి తగిలించాడు . తన అదృష్టవో .. దురదృష్టవో  అత్తా, మామలు ఇద్దరూ   పుష్కరాలకు వెళ్లి గోదాట్లో కొట్టుకు పోయాక , తన మొగుడికి ఆ కాస్త పాటి అడ్డు లేకండా పోయింది. తన వల్ల కాదూ.. తనకి  కడుపు నిలబడక పోవడం ? అన్నపూర్ణమ్మకి మొగుడిమీద పట్టరానంత ఆగ్రహం కలిగి.. నీరసంగా కళ్ళు మూసుకుని మరింత ముడుక్కుంది .  

         ఆ తర్వాత, తర్వాతర్వాత .. ఆ తర్వాతర్వాతకి ఎన్నో తర్వాతల తర్వాత  .. దెబ్బల రాత్రుళ్ళు,  రాత్రుళ్ళు దెబ్బలు, దెబ్బలతో నిండిన చీకటి రాత్రుళ్ళు అన్నపూర్ణమ్మకు ఎక్కువైపోయాయి వొంటినిండా దెబ్బలతో అయిన మచ్చలు, కుదుములతో ఆమె బయటకు వెళ్లడమే మానేసింది అన్నపూర్ణమ్మ ఊళ్లోని  చెరువుకట్టుకి ఎందుకు రావట్లేదని కూడా వూర్లో అనుకోసాగారు.  ఏసోబుతో మందులు తెప్పించి వదినకి వేయసాగింది పాపాయమ్మ . ఆమె బాధని చూడలేని ఏసోబు నరకయాతన పడసాగాడు.. సుబ్బారావు పంతుల్ని నరికి పడే య్యాలన్నంత కోపంతో రగిలి పోసాగాడు పంతులు ఎటు పోతాడో, ఎలా వస్తాడో,  ఏం మందులు ఎందుకు మింగుతాడో , ఇంట్లో అన్నపూర్ణమ్మను ఎలా చూసుకుంటాడో ఏసోబుకి బాగా తెలుసు అన్నింటికీ మించి తమ కులపోడిని సుబ్బారావు ఎట్టా కాగుతున్న బెల్లం పెనం లోకి తోసి చంపేసాడో .. చంపేసాక డబ్బులు చల్లి ఎట్లా తప్పించుకున్నాడో కథలు, కథలుగా ఊర్లో చెప్పుకుంటారు. తనప్పుడు చిన్నోడు.. చచ్చిన గుమ్మన్న తమ బంధువే అని  తెలుసు .. ఏసోబుకి అన్నీ తెలుసు సుబ్బారావు పంతులికి ఏ పురుగ్గుట్టి ఇట్లా చేస్తున్నాడో అదీ తెలుసు ఏసోబుకి .  అంత చక్కటి అన్నపూర్ణమ్మని గొడ్డుని బాదినట్లు బాదుతుంటే మనిషి నిలువెల్లా నొప్పితో మెలితిరిగి పోతున్నాడు . అన్నపూర్ణమ్మను కొడుతున్న పంతులు చేతిలోని కర్రను గుంజేసి, తన చేతిలో ఉన్న  ముళ్ల వెదురు కర్రతో చావ చితక కొట్టాలని ఉంటుంది . కానీ ఏమీ చేయలేని నిస్సహాయత ఏసోబుది. 

                     +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++

            “ఈ వారం ముహూర్తం పెట్టాలనుకుంటున్నా ..పుల్లి కోసం” కూర కలిపిన అన్నం ముద్ద గుటుక్కున మింగుతూ  చాలా  మామూలుగా “ఈ రోజు బెల్లం కొట్టుకి వెళ్లాలనుకుంటున్నా” అని చెప్తున్నట్లు చెప్తున్న సుబ్బారావు వైపు వెర్రిగా చూసింది అన్నపూర్ణమ్మ .. భర్త కంచంలో ఒంపుతున్న పప్పు చారు గంటితో సహా ఆమె చెయ్యి జారి  అతగాడి కంచంలో పడిపోయింది. “ఎటు చూస్తున్నావే కళ్ళు కనపట్టంలా.. చూసి చావు” అంటూ రహస్యం చెబుతున్నట్లు కాస్త ముందుకు వంగి అటూ, ఇటూ పక్కల కంటా దొంగతనంగా పాలు తాగేముందరి బావురుపిల్లిలా  చూపులు చూస్తూ, “చెల్లిని వాళ్ళ అత్తారింట్లో ఒక వారం దింపి వస్తాను ఈ లోపల ఏర్పాట్లు చూడు, ఏసోబు గాడి మంచం ఉందిగా పశువుల కొట్టంలో అక్కడ చెయ్యి ఏర్పాట్లు, ఆ మంచం అదీ కనపడకండా మినప బొత్తి అడ్డం వెయ్యి, కొంచెం తెలివిడితో పని చేసి తగలడు, ఏసోబుగాడికి, వాడి పెళ్ళానికి అనుమానం రానియ్యమాకు, నేను వూరు నుంచి వచ్చేలోగా పని కానియ్యాలి. నువ్వు ఎంత మోకాలడ్డం వేసినా ఈ  కార్యం ఆగదు  గాక ఆగదు అర్థం అయ్యిందీ…ఏంటా వెర్రి చూపు ఇన్ని మజ్జిగ నీళ్లు నా మొహాన్న పోసి తగలడు”  అంటూ కసురుకున్నాడు సుబ్బారావు 

                      అంతా అనుకున్నట్లే నడిచింది సుబ్బరావుకి . “నేనేం గతిగడుక్కుపోయి లేను. దిక్కూ , దిబాణం లేని దాన్ని కాను. మా మరుదులూ, తోటి కోడళ్లు నెత్తిమీద పెట్టుకుంటారు. ఎవరికేం అవసరాలున్నాయో, ఎవరి పాపాలకు నేనడ్డమయ్యానో..” అంటూ తిడుతూనే ఉంది పాపాయమ్మ. అన్నగారు ఎదుట పడేసరికి కుక్కిన పేను అయిపోయి వద్దు, వెళ్లకు అని సైగలు చేస్తున్న అన్నపూర్ణమ్మ వైపు దీనంగా చూస్తూ బండెక్కింది పాపాయమ్మ . సుబ్బారావు కూడా వెళ్ళాడు తోడుగా.  వెళ్తూ వెళ్తూ.. బండెక్కబోయి ఆగి, వెనక్కి  అన్నపూర్ణమ్మ వైపుకి వచ్చి, ఆమెకి చాలా దగ్గరగా నుంచొని, “నే వచ్చేప్పటికి పుల్లిని కుదిర్చి పెట్టలేదనుకో.. మన కులవులో ఈడేరని పిల్లలకి లోటనుకున్నావా ఏవిటి  .. చెల్లి అత్తారింట్లో దైద్రం ఓడుతూ ఉంటుంది ప్రతీ వాళ్ళకీ కుచేలుడు సంతానం .. ఎక్కడ చూసినా  పిల్లలే.. ఆవిడని మంచి మాటాడితే ఎవరో ఒకర్ని ఏర్పాటు చేస్తుంది” అన్నాడు రహస్యమాడుతున్నట్లు, బెదిరిస్తున్నట్లూను .. ఆ గొంతునీ..బెదిరిస్తున్నప్పటి ఆ కళ్లనీ ఆ క్షణవు భరించలేకపోయింది అన్నపూర్ణమ్మ .. భయంతో గుండె దడ, దడ లాడింది ఇతగాడిట్టాగే వెళ్ళిపోయి, ఇక వెనక్కి రాక పోతే బాగుండు ,. వాళ్ళమ్మా , బాబుల్లా  ఇతగాడూ  పుష్కరాల్లో కొట్టుకు పోతే అన్నా బాగుండి పోను అనుకుంది. మళ్ళీ ఇతగాడేదో వాడుతున్నాడు అనుకుంటూ .. వెంటనే భర్త పక్కనుంచి దూసుకుపోయి పాపాయమ్మని చేరుకొని “జాగర్త .. వదినగారూ జాగర్త మీరూ.. పిల్లలూ” అంటూనే వుంది “తప్పుకో.. తప్పుకో జాగర్తగానే వెళతావులే , నువ్వు జాగర్త” అంటూ ఖంగారుగా  అన్నపూర్ణమ్మను పక్కకి తోసేసి, బండెక్కి  ఏసోబుని “పోనియ్యరా” అంటూ అరిచాడు … 

                      ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++

                                         అన్నపూర్ణమ్మకు నిద్ర పట్టక దొర్లుతున్నది ..ఆమెకి భర్త పుల్లి విషయం చెప్పినప్పటినించీ రాత్రుళ్ళు కంటికి నిద్రా,  గుండెకు శాంతీ కరువైపోయాయి. కళ్ళ ముందు మతిస్థిమితం లేని పిచ్చి చూపుల చిన్నారి పుల్లి కనపడుతున్నది, అనుక్షణం వెంటాడుతున్నది . భర్త ఖరారుగా ఆ పని చేసేట్టు గానే        కనపడుతున్నాడు.. అడ్డమొస్తే తనని చంపైనా ఆ నీచ కార్యం కానిచ్చేట్లున్నాడు, ఏం చేయాలి .. ఎలా ఆపాలి రోజూ అన్నపూర్ణమ్మ దేవుళ్ళకు మొక్కుతూనే ఉన్నది. భర్త వూరినుంచి వచ్చే రోజులు దగ్గరపడేకొద్దీ భయమూ, దిగులూ, గుండెదడా పెరిగిపోతూ  ఆమెలో గుండెల్లో దుఃఖం వూరిపోతున్నది, తెలియకుండానే  నిండి, కళ్ళు  ఊరి చెరువు  పొంగినట్లు పొంగుతున్నాయి. పుల్లి తో పాటు  ఏసోబు , పోలమ్మ  కూడా కళ్ళ ముందుకు వస్తున్నారు ఏసోబు కనిపిస్తేనే అంతకు ముందు మనసుకి చల్లగా అనిపించేది కానీ  ఇప్పుడో ..తప్పు చేస్తున్న భావనతో భయం వొచ్చేసి వెన్నులోంచి వొళ్ళంతా పాములా జర, జరా పాకి పోతున్నది వాడి కళ్ళల్లోకి చూడలేక పోతున్నది . ఇద్దరికి తనంటే బోలెడంత ప్రేమా , నమ్మకమూనూ.. ఇప్పుడా నమ్మకం ఏమి కానుందో…పోలమ్మ రోజూ పొద్దుటే వచ్చి, వాకిళ్ళు వూ డుస్తుంది , కళ్ళాపి చల్లి, పశువుల దగ్గర కాసువు తీసి పెంట గోతిలో వేస్తుంది, ఆ పెంట ఎరువు కోసం తోలతారు. పేడకళ్ళు తీసి పిడకలు  చరుస్తుంది.. ఆమెతో పాటు కూతురు పుల్లి కూడా వెంట వస్తుంది  మరీ దారుణంగా ఆ  చంటి దానికి మూడవ  ఏటనే పెళ్లయింది . మెడలో తాళి, నోట్లో వేలు మానం మీద సిగ్గు బిళ్ళతో బోసిగా తిరిగేది. అది చూడలేక, తను  దానికి గవున్లు కుట్టించింది, పుల్లి ఉంచుకునేది కాదు తీసి పడేసేది.  పోలమ్మ బాదిందో రోజు అట్టా చేస్తే, అన్నపూర్ణమ్మ కసిరింది “నెమ్మదిగా అలవాటు చేయాలి గానీ అట్టా కొడతావా” అని కసిరేది పిల్ల చేతిలో బెల్లం ముక్క పెట్టి ఉరుకోబెట్టేది ఇప్పుడా పిల్ల ఏపుగా ఎదిగింది కానీ తింగరిది . ఇంకా  నోట్లో ఆ  వేలేంటే   అంటే, తీసి నవ్వేస్తుంది ఎవరో కారం పూసిన గుడ్డ వేలికి చుట్టమన్నారు పోలమ్మ ఆ పని చేసింది. పుల్లి  ఓ మారు ఏడ్చి, మరో వేలు నోట్లో పెట్టుకుందిట ..పోలమ్మ పడీ పడీ నవ్వుతూ ఆ తతంగం అంతా చెప్పింది. ఏసోబు అక్కడే ఉండే వాడు,  పశువుల పాకలో ఏసోబు కోసం అన్నట్లుగా అమర్చిన పాత మంచం కింద పుల్లికి లక్క పిడతలు, బొమ్మలు పెట్టించింది అన్నపూర్ణమ్మ . పుల్లి  వాటితో ఆడుకుంటూ, అక్కడే పడుకునేది. అట్టాగే అలవాటైపోయింది దానికి. పోలమ్మ పనికి వెళ్లిపోయేది . “తల్తల్లీ అటూ ఇటూ పోకండా చూసుకొమ్మా” అనేది పొలమ్మ  “నా పిల్లని కూడా మీ సొంతం చేస్కుంటారేంటమ్మగోరూ” అనేది గొంతులో ఒకింత వెటకారవు నింపుకొని, ఏసోబు వైపు కోపంగా చూస్తూ.. తనులిక్కి పడేది.. తమ సంగతి పోలమ్మకి తెలిసిపోయిందని తెలుసు దాని కళ్ళల్లోకి సూటిగా ఎప్పుడు చూడ గలిగిందని.. ఏసోబు కూడా చూపులు తప్పించుకునేవాడు . లోలోపల తప్పు చేస్తున్నానన్న ఆలోచన దహించి వేస్తుంటే,   ప్రేమని ఎట్టా దాచుకోగలదు .. ఎంత ప్రేమనీ ఏసోబుకి కూడా తన మీద..సుబ్బరావు  తనని గొడ్డుని బాదినట్లు బాదటం, పచ్చి బూతులు తిట్టడం తప్ప ఏనాడు ప్రేమగా దగ్గరికి తీసుకున్నాడనీ, మాట్టాడాడని..  పైగా వొంటి నిండా పెద్దాపురం ఆడాళ్లతో అంటించుకున్న రోగాలతో .. పీలగా, బక్కగా అడుక్కుపోయిన  రోగిష్టి వొళ్ళు,   తనకి  ఇష్టం లేదు భర్త ముట్టుకుంటేనే చీదర అనిపిస్తుంది. పైగా  ఆ రోగాలతో అసలు మగాళ్ళకి పిల్లలే పుట్టరుట.. ప్రేమించలేని పెనిమిటి, దాంతో పాటు   పిల్లలు కావటం లేదనేగా ఇదంతానూ అని తనని తాను సరిపుచ్చుకునేది . తననంతగా ప్రేమించే ఏసోబు పసిబిడ్డను ఈ రోగిష్టి భర్తకు బలివ్వాలా తను ..అసలే పసిబిడ్డనైనా ఎందుకట్టా నాసినం చేయాలి ఎంత మహా పాతకవని? తన వల్ల కాదంతే ఏసోబు ఎదురు పడ్డప్పుడల్లా మొహం తిప్పేసుకుంటుంది , పుల్లి గుర్తొచ్చి . మొన్నోసారి చావిడీ స్తంభాన్ని ఆనుకుని తనకు పట్టిన ఈ దౌర్భాగ్యాన్ని  తలచుకుని, తల్చుకుని కుమిలి పోతుంటే .. అటొచ్చిన ఏసోబు “ఏటయిందమ్మగోరూ..దేనికంత దిగులడిపోతన్నారు..ఏటైనాది నాకు చెప్పరేంటి” అంటే ..ఏసోబు మొఖంలోకి అలా చూస్తుండిపోయింది.. పుల్లి కనపడింది ఏసోబు మొఖంలో .. “అమ్మగోరూ మాటాడరేంటండి ..అట్టా చూస్తారేటమ్మగోరు మాటాడండి” ఏసోబు గొంతు బాధతో గీర బోయింది., తానులిక్కిపడింది “పుల్లి జాగర్తరా .. దాన్ని  ఒంటరిగా వదలకు , పోలమ్మకీ చెప్పు” అంది వణుకుతున్న గొంతుతో ‘‘అమ్మగోరు ఎందుకట్టా అంటున్నారు ఇప్పుడు పుల్లికేటైందని’’ అంటున్నాడు ఏసోబు విచిత్రంగా తన్ను చూస్తూ “ఏమీ లేదురా.. ఈడేరని పిల్ల కదరా” బాధ,దుఃఖంతో గొంతు  పూడుకుపోతుంటే   దిగ్గున లేచి లోనకెళ్లిపోయింది తను., ఏసోబు మొఖంలో కనపడ్డ భయాన్ని తప్పించుకుంటూ . 

                                                  ++++++++++++++++++++++++++++++++++

                                                  పెరట్లో, వాకిట్లో,  వంటిట్లో ఎక్కడ ఉన్నా పరధ్యాసతో , పిచ్చి చూపులు చూస్తూ ..ఉండీ, ఉండీ కళ్ళు తుడుచుకుంటున్న అన్నపూర్ణమ్మను దిగులుగా చూస్తున్నాడు ఏసోబు. ఏం చేసి ఆమె దిగులు, నొప్పి పోగొట్టాలో, మళ్ళీ ఆమె మొఖం లోకి సంతోషాన్ని, నవ్వునీ ఎలా తేవాలో అర్థం కావట్లేదు తిరుగుబోతైన సుబ్బరావు పెట్టే బాధల్ని చిరునవ్వుతో భరిస్తూ రోజూ చెరువు గట్టుకి వెళ్లి, ఆ నీళ్ళల్లో అన్ని బాధల్ని ముంచేసి, దాచుకున్న కన్నీళ్లూ చెరువు నీళ్ళల్లో కలిపేసి, తానూ మునిగి, లేచి  బిందె నిండా నీళ్లు నింపుకొని అందరినీ నవ్వుతూ పలకరిస్తూ ఇల్లు చేరేది కాదూ.. ఆమె అలా  నవ్వుతూ ఇంటి వైపుకి వస్తూ ఉంటె హృదయం సంతోషంతో ఉప్పొంగిపోయేది  చల్లని ఆ నవ్వు చూసాకే తను ఏ పనైనా అందుకునేది. తన మనసు గ్రహించినట్లే ఇంట్లోకి వెళ్లేముందు తననో సారి కూసింత చూసీ చూడనట్లు కళ్ళ చివర్లనుంచి  చూస్తూ చిన్న నవ్వు నవ్వేది, ఎంత తత్తర, బిత్తర, ఖంగారూ ఉండేవో ఆ చూపుల్లో..ఎప్పుడూ దుఃఖపు తడి కనిపించే ఆ కళ్ళల్లో తనని చూస్తున్నప్పుడు మాత్రం ఎన్నెలంటి సల్లదనం నిండిపోయేది అది సాలదూ తనకి? తనేదో కావల్సుకొని ఆమెని ఆపి మట్టాడాలని, ఆమెను కొంచెం సేపు  కళ్ళ నిండుకీ చూస్కోవాలని..  ఏదో పని ఉన్నట్లు మాట కలిపితే ..నీ సంగతి తెలియకనా అన్నట్లు నవ్వుతూ చిరు కోపం ప్రదర్శించేది ., తను  సిగ్గడిపోయేవాడు …ఎన్ని రాత్రుళ్ళు, ఇంకెన్ని పగళ్లు ఆమె భర్త పెట్టే హింస భరించలేక.. పెళ్లై ఇన్నేళ్లయినా కడుపు పండలేదని  పెరట్లో కూర్చుని ఏడ్చేది  మాట్టాడానికి, పంచుకోవడానికి ఎవరూ లేక,. తానే ఇంటి పెద్ద పాలికాపు అవటాన ఎక్కువసేపు అన్నపూర్ణమ్మ ఇంటిని పట్టుకొని ఉండాల్సొచ్చేది . పోలమ్మ అప్పుడప్పుడు వచ్చేది . ఆవిడ ఒంటరిగా కూర్చుని ఏడుస్తుంటే కంగారు పడి తానే అడిగేవోడు “ఏమైంది అమ్మగోరూ ..అట్టా ఏడవబాకండి, నేను చూడలేనండి” అని ఓదారిస్తే తనని  మల్లె తీగలాగా అల్లుకుపోయింది.. తప్పు, తప్పనుకుంటూనే ఇద్దరూ ఒక్కటైపోయాము కాదూ… ఏసోబుకి అన్నపూర్ణమ్మని ఎప్పటిలాగే హృదయానికి హత్తుకొని ఓదార్చాలనిపించింది . 

                                              +++++++++++++++++++++++++++

                                            “ ఒసే పోలీ.. అమ్మ గారెంటే పుల్లి జాగర్త అని చెప్పేరు ఎందుకంటావు” ఆ రోజు రాత్రి నిద్ర పట్టని ఏసోబు అడిగాడు “ఏవుంది ఆడపిల్ల కదా రేపో, మాపో ఈడేరుతుంది కదా అందుకే జాగర్తలు చెప్పి ఉంటారు. పేమ ఉండదా.. తను కూడా నాకంటే ఎక్కువగా పెంచింది కదా ఎక్కువ ఆలోచించక..పడుకో” అంది పోలమ్మ పుల్లిని తనకి మరింత దగ్గరగా పొదువుకుంటూ.

                                                   ++++++++++++++++++++++++

                                           ఎప్పుడు కునుకు పట్టేసిందో అన్నపూర్ణమ్మకి పడక గదిలో నేల మీద  చీర చెరుగేసుకొని, తన చెయ్యి దిండుమీద తలపెట్టి ఆలోచిస్తూ అలాగే నిద్రపోయింది. ఒక పదిరోజులుగా  రాత్రుళ్ళు నిద్రే లేని ఆమెకు గాఢ నిద్రపట్టేసింది. ఏదో దబ్బున పడ్డ చప్పుడుకి మెలకువ వచ్చింది అన్నపూర్ణమ్మకి ఉలిక్కి పడి  లేచింది. ఏదో గిన్నె నేల మీద పది టంగు..టంగు మని శబ్దం వస్తున్నది. పెరట్లో పశువుల పాకలోంచి వస్తున్నది అన్నపూర్ణమ్మ అటేపు పరుగందుకుంది .. లోపల దృశ్యం చూసి శిలలా నిలబడిపోయి , వెంటనే తేరుకుని  “ఏం చేస్తున్నావూ  వదులు  దాన్ని” అని రౌద్రంగా అరుస్తూ పుల్లి నోట్లో గుడ్డలు కుక్కి, దాని   చేతులు రెండూ మంచానికి కట్టేసి,  దాని మీదకు పశువులా ఒంగుతున్న  సుబ్బారావు వైపుకి  ఒక్కుదుటన పరిగెత్తి, అతన్ని పుల్లి మీద నుంచి తోసేయ్యాలని చూసింది అన్నపూర్ణమ్మ. గిల, గిలా కొట్టుకుంటున్న పుల్లి అన్నపూర్ణమ్మ ను చూసింది.. కన్నీళ్లు పొంగుతున్న  దాని కళ్ళల్లో ..అదాటున చిమ్మిన  మెరుపు.. కన్నీళ్లతో కలిసిపోయి, చెంపల మీదుగా జారిపోయాయి అమ్మ.. అమ్మ.. అంటుంది ముద్దగా నోట్లో గుడ్డలుండడం మూలాన్న  . వంటిమీద గవును గాని, లోవస్త్రం కానీ లేకండా ఉంది పిల్లది.. నీచుడు అన్నంత పనీ చేస్తున్నాడు.. అసలు తనకి కునుకెలా పట్టిందీ..అసలీ పుల్లి ఇక్కడికి ఎప్పుడొచ్చింది పోలమ్మేదీ.. ఏసోబేడీ .. ఈ దరిద్రుడు ఎప్పుడొచ్చాడు.. ఇంటోకి రాకండా పెరట్లో కెట్టా వెళ్ళాడు అన్నపూర్ణమ్మ ఆలోచిస్తూనే  సుబ్బారావును ఆపే ప్రయత్నం చేస్తున్నది  

అన్నపూర్ణమ్మ లేచేలోపు, ఏసోబు వచ్చేలోపు పని ముగించుకుందామనుకున్న  పంతులు అన్నపూర్ణమ్మ గొంతు విని గద్దలా మెడ పక్కకి తిప్పి చూసాడు.. ఆ క్షణంలో సుబ్బారావు చూపులు ఎలా ఉన్నాయంటే, కష్టపడి ఎత్తుకొచ్చిన తన ఆహారాన్ని తన్నుకెళ్లాడానికి వచ్చిన  పక్షి కేసి చూసే రాబందు చూపుల్లా క్రూరంగా ఉన్నాయి . “ఏం చేస్తున్నావూ..వదులు దాన్ని” అంటూ తనకేసి కోపంగా దూసుకొస్తున్న  అన్నపూర్ణమ్మను చూసి మొదట గతుక్కు మన్నాడు, ఆనక వెంటనే తేరుకుని,అన్నపూర్ణమ్మ వైపు ఆగ్రహంగా చూసాడు .. అసలే ఇందాక  సంత వీధిలో మొండడిపోయిన పిక్కాసుని { లోతుకు భూమిలో దిగబడిపోయిన చెట్లని పెళ్ళగించడానికి వాడే వ్యవసాయ పనిముట్టు. కర్రకు కింది వైపు, రెండువైపులా కోసుగా, కత్తుల్లా ఉండే ఇనుప పలకల్ని బిగించి, భూమిలోకి గుచ్చి మొక్కల్ని తీస్తారు }  సాన పట్టిస్తూ కనపడ్డాడు ఏసోబు. “ఒక్క పది నిముషాల్లో వచ్చేత్తాను అయ్యగోరు, పిక్కాసు మొండడిపోయి నేలన దిగడ్డం లేదయ్యగోరు.. పొలం గట్టుని విషపు మొక్కలు తీసేయ్యాలయ్యగోరు సూడండి ఎట్టా మొండడిందో ” అంటూ సగం దాకా కొనతేలిన పికాసను తన మొఖం దాకా తెచ్చాడు “ఆగాగోరేయ్ చచ్చేపోతాను గుచ్చుకుంటే” అంటూ  తను ఇంటికొచ్చేసాడు. ఇంట్లో  పెళ్ళాం  నిద్రపోతున్నది.  అసలిది తను చెప్పినట్లు పశువులపాక సిద్ధం చేసిందా లేదా.. ఇట్టా గొడ్డులాగు నిద్రపోతున్నది అనుకుంటూ పశువుల పాకలోకి వెళ్ళాడు పంతులు. అక్కడ మంచం మీద పుల్లి నిద్రపోతున్నది.. పక్కకి తిరిగి పడుకుందేమో నోట్లోంచి సొల్లు బుగ్గలకంటా కారిపోతున్నది .. చేతిలో అన్నపూర్ణమ్మ కొనిచ్చిన లక్కపిడతగట్టిగా పట్టుకొని ఉన్నది . సుబ్బారావు  ఆనందంతో పొంగిపోయాడు కాగల కార్యం గంధర్వులే తీర్చి నట్లున్నది , ఇది అదృష్టవు కాకపోతే మరెవిటీ..పెళ్ళాం నిద్రపోతున్నది, ఏసోబు సంతలో ఉన్నాడు.. ఇంకేం ఇంతకంటే అమోఘమైన ఘడియ ఇంకోహటి ఉందా ..పని కానిచ్చేసుకుంటే సరి..ఈ పుల్లి ముండ పెనుగులాటలో పశువుల దాణా పాత్ర కిందడిపోయి టణ..టణా  శబ్దం చేసి చచ్చింది , దెయ్యంలా ఇదొచ్చేసింది  … సుబ్బారావు ఒక్కుదుటన అన్నపూర్ణమ్మను విదిలించుకునే ప్రయత్నం చేసాడు అన్నపూర్ణమ్మ వెనకనుంచి అతని మెడ  మీద ఉన్న చొక్కా పట్టేసింది.. ముందు నుంచి సుబ్బరావుకి ఉరిపడ్డట్టే గొంతు నొక్కుకు పోయి , వూపిరాడక దగ్గుతూ..  “వదలవే జెష్ట ముండా.. నిన్ను చంపేస్తానీ రోజు” అంటూ తన రెండు చేతులూ వెనక్కి పెట్టి అన్నపూర్ణమ్మ చేతులు పట్టుకోవాలని చూస్తున్నాడు., అన్నపూర్ణమ్మ తన పట్టు వదలకుండానే, భయమూ, ఆందోళనతోటి పాక అవతలవైపుకి చూస్తూ “ఏసోబూ … ఒరేయ్ ఏసోబూ ఎక్కడున్నావురా చప్పున రారా” అంటూ అరుస్తున్నది.. ఆమె కళ్ళమ్మట ధారగా కన్నీళ్లు కారిపోతున్నాయి , మనిషి నిలువెల్లా కంపించి పోతున్నది. అప్పటికే పుల్లి చేతులు  కట్టేశాడేమో అది లేవలేక అవస్థపడుతూ  మంచం  మీద నుంచి బొక్క బోర్లా  కిందబడిపోయి , ఏడవటం  మొదలెట్టింది..పెనుగులాట లాటలో చేతి తాళ్ళు తెగిపోయాయి . దాని లక్కపిడత  బొమ్మ ఎటో పడిపోయింది . భర్తతో  పెనుగులాటలో అన్నపూర్ణమ్మ వెల్లకిల్లా కింద పడిపోయింది. ఆగ్రహంతో ఊగిపోతూ సుబ్బారావు  అన్నపూర్ణమ్మ మీదకి ఎగిరి, ఆమె పొట్టకి చెరో వైపు రెండుకాళ్ళేసి, పొట్టమీద కూర్చుని “ముండా మొగుడి కోసం సతీ సుమతుల్లాగా చచ్చిపోవడం చూసాను కానీ నీలాగా నమ్మక ద్రోహవు చేసేవాళ్ళని చూడలేదే” అంటూ అన్నపూర్ణమ్మ పీక నొక్క సాగాడు.. ఊపిరాడక గిజ,గిజ లాడుతున్న ఆమె మీదనుంచి లేచి ఆమె చెయ్యిపట్టుకొని ఈడ్చుకుంటూ పశువుల పాక అవతల పడేసాడు “చంపేస్తా ఇటోచ్చా వంటే”.. చూపుడు వేలితో బెదిరిస్తూ పాకకి అడ్డంగా తడికె వేసేసాడు . అన్నపూర్ణమ్మ చటుక్కున  లేచింది “తను చచ్చినా సరే” అనుకుంది వెంటనే తడికే తోసుకుని లోపలికి వెళ్ళింది పుల్లి మీదకు ఒంగుతున్న సుబ్బారావు మీద పడింది, అతన్ని లాగి పడేసింది తను పుల్లికి అడ్డంగా కమ్ముకుంది . సుబ్బారావు పిచ్చెక్కిన రాక్షసుడిమల్లే నిన్నిట్టా కాదు.. అంటూ, అటూ, ఇటూ చూసి కనిపించిన ములుగర్ర అందుకుని  అన్నపూర్ణమ్మను ఎడా, పెడా కొట్టసాగాడు అన్నపూర్ణమ్మ బాధ తట్టుకోలేక అరవసాగింది.. కొడుతూనే ఉన్నాడు రక్తాలు కారేలా ..వద్దు.. వదులు అంటున్న అన్నపూర్ణమ్మను చెంపలు వాయగొడ్తూ పుల్లిని  బలవంతంగా తన రెండు చేతులతోటి  అన్నపూర్ణమ్మ నుంచి విడదీసేందుకు లాగసాగాడు . అన్నపూర్ణమ్మ బలం సరిపోక పుల్లి సుబ్బారావు చేతుల్లోకి వెళ్ళిపోయింది. పుల్లితో సహా సుబ్బారావు గోడవైపుకి పడిపోయాడు పుల్లి అతని చేతుల్లోంచి జారి  పడిపోయింది అన్నపూర్ణమ్మ  పుల్లి వైపుకి పాకసాగింది.. సుబ్బారావు మళ్ళీ లేచి కర్ర అందుకున్నాడు.. అన్నపూర్ణమ్మకి పుల్లికి మధ్య నిలబడ్డాడు., అన్నపూర్ణమ్మ వొంటి మీద ములుకర్ర కనికరం లేకుండా ఝాడిస్తూ “వెళ్లిపో..నా చేతుల్లో చావకు” అంటూ  ఎడమ చెయ్యి తడిక వైపు చాపి  చూపుడువేలు చూపించాడు .  ఇంతలో అక్కడికి  ఏసోబు వచ్చాడు , వొంటి మీద బట్ట లేకండా , చేతులకి వేలాడబడిన తాళ్లతో, నోట్లో గుడ్డలతో ఉపిరాడకండా  ఏడుస్తూ పడి  వున్న పుల్లిని, పుల్లికి అడ్డంగా రక్తాలు కారుతూ ఉన్నా దెబ్బలు తింటున్న అన్నపూర్ణమ్మను చూసాడు. ఏసోబు చేతిలోని పిక్కాసు జారి, నేలన పడి టంగుమని శబ్దం చేసింది . సుబ్బారావు కొంచెం తగ్గి నాలుగడుగులు వెనక్కేసాడు.  శబ్దానికి తల  తిప్పి ఏసోబుని చూసిన అన్నపూర్ణమ్మకి తన ఇష్ట దైవం వెంకటేశ్వర స్వామి కోటి కాంతులతో ప్రత్యక్షం అయినట్లు అనిపించింది , ఒక్కసారి ఆనందం ముంచెత్తింది, వెంటనే దుఃఖం కూడా కమ్మేసింది ..  రెండు చేతులూ ఎత్తి నమస్కరిస్తున్నట్లు పెట్టి,“వచ్చావా ఏసోబూ” అంటూ   భోరుమని ఏడ్చింది, ఏడుస్తూనే లేచి నిలబడి పుల్లి దగ్గరికి పరిగెత్తి దాని నోట్లోని గుడ్డముక్కలు గబ, గబా తీసేసి, అలానే   ఎత్తుకుని  ఏసోబు చేతుల్లో పెట్టి, “తీసుకెళ్లిపోరా పుల్లిని ఈ రాక్షసుడినుంచి దూరాన” అంది ఏసోబు వైపు చూస్తూ..కాళ్ళూ, చేతులూ  కదల కుండా రాతి స్థంభంలా నిలబడ్డ ఏసోబుని బలవంతాన భుజం పట్టుకొని తడిక వైపుకి తోసుకుంటూ తీసుకెళ్లి తడికావతలకు తోసి, తను వెనక్కి తిరిగింది…

                                                     +++++++++++++++++++++

                         అన్నపూర్ణమ్మ ఎంగిలి  కంచం ఎత్తి  పాపాయమ్మకి ఇచ్చింది. పాపాయమ్మ అన్నగారి ఎంగిలి కంచం తీసుకెళ్లి పెరట్లో  అంట్లలో వేసి,.  వంటింట్లో రెండు కడిగిన కంచాలు తీసి, వడ్డనకు సిద్ధం చేసి, వదిన కోసం ఎదురు చూడసాగింది. అన్నపూర్ణమ్మ  తుండు గుడ్డతో సుబ్బారావు ఎడమ చెయ్యి తుడిచింది, బలహీనంగా వేలాడుతున్న కుడి చేతి మీద పడ్డ మెతుకులు దులిపింది . తరువాత ఎంతో శ్రద్ధగా అతని మూతి తుడిచింది.. అభిమానంతో  వంకర పోయి పక్కకు జారిన  నోటితో హు ..హు ..అని గద్దిస్తూ ..మొఖం పక్కల కంటా తిప్పేస్తున్న సుబ్బారావు గడ్డాన్ని తన ఎడమ చేతి చూపుడు వేలూ, బొటన వేళ్ళ మధ్య గట్టిగా..నొప్పెటేలా పట్టి నిలుపుతూ.. అతని కళ్ళల్లోకి సూటిగా చూస్తూ  హూ.. అని ఉరిమినట్లే అన్నది అన్నపూర్ణమ్మ. కొత్తగా ఆమె కళ్ళల్లోకి వచ్చి చేరిన శక్తిని సూటిగా చూడలేక సుబ్బారావు కుక్కిన పేనులా కళ్ళు దించుకున్నాడు . అతని ఎడమ చెయ్యిని తన భుజం చుట్టూ వేసుకొని, మెల్లిగా పడక గదిలోకి తీసుకెళ్లి మంచం మీద పడుకోబెట్టి దుప్పటి కప్పింది అన్నపూర్ణమ్మ . ఆ తరువాత వదినా , ఆడ బిడ్డలిద్దరూ కలిసి అన్నం తినసాగారు. నిమ్మలంగా., తాపీగా అన్నం తింటున్న అన్నపూర్ణమ్మను చూస్తూ  “వదినా  అన్నయ్యకు పక్షవాతం ఎలా వచ్చిందో ఇప్పుడైనా చెవుతావా” ? అని అడిగింది అన్నపూర్ణమ్మ మొహంలోకి లోతుగా చూస్తూ .. వేడి, వేడి ఆవకాయ అన్నంలోకి నెయ్యి వంపుకుంటున్న అన్నపూర్ణమ్మ ఒక్క క్షణం ఆగింది.. ఆ తరువాత మెల్లిగా అన్నం వేడి అంటుకుంటున్న నాలుగు వేళ్ళను, బొటన వేలికి రుద్దుతూ, వేళ్ళు విదిలిస్తూ.. “సవాయి ముదిరిపోయిందిట..  కోలుకోటమూ.. కష్టమేనుట డాక్టరు గారు చెప్పారు ” అంటూ ఆవకాయ ముద్దను నోట్లో వేసుకోబోతూ ఆగి పాపాయమ్మ వైపు చూస్తూ  “ తినండి వదిన గారూ చల్లరిపోతుంది” అన్నది. “మరి ఏసోబుగాడు యావయ్యాడు.. కొత్త పాలికాపునెందుకు పెట్టావు నేను ఊర్లో ఉన్న మూడు మాసాల్లో ఇన్ని మార్పులేంటి వదినా అన్నయ్యావన్నా పుల్లిని …” అంటూ ఆగిపోయింది    పాపాయమ్మ . “మీకు తెలియంది ఏవుందీ మీ అన్నగారి గురించి చెప్పండి..  అయినా  పుల్లికి ఏవీ కానివ్వలేదులే .. ఇక ఏసోబు అంటావా , వాడికి అత్తారి ఊర్లో కౌలు పనేదో దొరికిందిట మన దగ్గరకంటే మంచి జీతంట.. పోతాన్నాడు పొమ్మన్నా” అంది అన్నపూర్ణమ్మ కంచంలోకి ఆనపకాయ పులుసొంచుకుంటూ. పాపాయమ్మ వదినని నమ్మశక్యం కానట్లు చూసింది.  వదినకు, ఏసోబుకి మధ్యన ఉన్న వ్యవహారం  పాపాయమ్మకు చూచాయిగా  తెలుసు మరి . 

                       ++++++++++++++++++++++++++++++++

                         వెన్నల తేటగా , చల్లగా పడకటింటి కిటికీ లోంచి మంచం మీద పడుకున్న అన్నపూర్ణమ్మ మీద పడుతున్నది.  కొద్ది దూరాన సుబ్బారావు మంచం మీద గుర్రు కొడుతూ నిద్రపోతున్నాడు. దూరాన చెరువు గట్టున ఎవరో పాలికాపు కాబోలు అరుస్తున్నాడు అన్నపూర్ణమ్మకు ఏసోబు గుర్తొచ్చి దుఃఖంతో కళ్ళు నిండుకున్నాయి. మౌనంగా కుంచెం సేపు వెచ్చటి కన్నీళ్ళల్లో సేద దీరింది .. తను అతగాడ్ని  తలుచుకున్నట్లు , అతను తన్ని తల్చుకుంటాడా అసలు .. “వెళ్లిపోరా  ఏసోబూ .. ఇక్కడ ఉండధ్ధు దూరాన వెళ్లిపో ..నా దగ్గరకు మళ్ళీ రాబాకు, వద్దు ఈ బతుకంటే   విసుగెత్తిందిరా ..మరి  ఒకళ్ళ తప్పు ఇంకొకరికి శాపమవటం ఏవిట్రా .. వెళ్లిపోరా .. వెళ్లిపో.. పుల్లి ..పుల్లి జాగర్త కనిపెట్టుకుని ఉండు లోకవంతా సవాయి సోకిన మగాళ్ళేనురా పోలమ్మకి చెప్పు దాన్ని పశువుల పాకల్లో వదలధ్ధని పన్లోకి పోయినప్పుడు వెంటట్టుకుని పొమ్మను” .. కన్నీళ్లు జల జలా రాలిపోతుంటే ఏసోబు చేతుల్లో వంద రూపాయలు, పోలమ్మకు ఇమ్మని నాలుగు చీరలు  పెట్టింది “ఎల్లను అమ్మగోరు.. మిమ్మల్నిడిసి ఉండలేనమ్మగోరు అట్టా పంపెయ్యబాకండి”  వల, వలా..ఏడుస్తూ కుప్పకూలిపోయాడు ఏసోబు..  “పుల్లికి ఆపతప్పిపోయింది కదమ్మగోరూ .. ఇక్కడే ఉండనివ్వండి దన్నవెడతాను”అంటూ  ఆ వెన్నెల రాత్రి తనకోసం చంటి పిల్లాడిలా ఏడుస్తున్న ఏసోబును గుండెలమీదకి తీసుకొని ఓదార్చాలనిపించింది.. అతని కన్నీళ్లు తుడిచి, నుదుటిపైన వీడ్కోలు ముద్దు ఇవ్వాలనిపించింది, ఉహూ.. వొద్దు, వద్దంటే వద్దు .. తను బలహీనం కాకూడదు.. “పుల్లికి ఆపతప్పిపోతే .. ఏవిటీ ? మనమిట్టా కొనసాగడవు నాకిష్టం లేదు ఏసోబూ.. అసలు పుల్లిని బలికోరే  సంబంధాలన్నీ .. అవి ఏవైనా.. ఎవరితో ఎవరికి అయినా .. నా మొగుడితో అయినా.. నీతో అయినా..సవాయి రోగం కంటే నీచంగా అనిపిస్తున్నాయిరా .. పుల్లిని రక్షించుకున్నాక ఈ దేహం, జీవితవూ  పునీతవైపోయాయిరా  ఇట్టాగే ఉండనీ..ఇక నీ మీద ప్రేమంటావా.. నా దేహం పుడకల్లో కాలిపోయేదాకా అదీ ఉంటుంది ఇక నువ్వు బయలుదేరు ,  తెల్లారితే నిన్నీ ఊర్లో చూసానా .. ఉరిపోసుకుని ఛస్తాను” అని చూపుడు వేలుతో బెదిరిస్తూ ..కారిపోతున్న కన్నీళ్లను చెంగుతో తుడిచేసుకుంటూ  గిరుక్కున తిరిగి, అతనికి వీపు చేసి ఇంటి పెద్ద తలుపుని  ధడాలున మూసేసింది . అలా పంపేసింది ఏసోబును.. తన జీవితం లోంచి వెళ్ళిపోయాక కూడా ఉన్నాడు వదలకండా.. నేలని తన చల్లని  వెన్నెలతో  తడిపే చంద్రుడిలా.. 

                               ఇక  “ అన్నయ్యకు ఉన్నట్లుండి పక్షవాతవెలా  వచ్చింది వదినా ఊర్లో వేరేగా చెప్పుకుంటున్నారు ” మూణ్ణెళ్ల తరువాత పుట్టింటికి వచ్చిన ఆడపడుచు అడుగుతూనే ఉంది. అవును ఆ రోజు ఈయనకు పక్షవాతం ఎలా వచ్చిందీ?  ఏసోబుకి.. తీసుకెళ్లరా అంటూ పుల్లినిస్తుండగానే లోపలికి  వస్తున్న పోలమ్మ కనపడింది. తన వెంటే పాక లోపలికి వస్తున్న ఏసోబుని చూడలేదు తను తనకి కనపడిందల్లా పట్టలేనంత ఆక్రోశంతో తనమీదకు తోడేలులా  వస్తున్న మొగుడు కనపడ్డాడు .. వెంటనే తనకాలికి తగిలిన పిక్కాసుని అందుకుంది తను.. మీదకి రాకపోయినా అందుకునేదే ..అందుకుందా.. ఇక పిక్కాసుని కుడిచేత్తో లేపి, మొగుడి  కాళ్ళకి తగిలేలా ఒక్కటేసింది సుబ్బారావు బొక్క బోర్లా పడ్డాడా అరుస్తూ ..ఇంతలో ఏసోబు తనని పక్కకంటా జరిపి మొగుడి  దగ్గరికి వెళ్ళాడు, వొంగి  పిక్కాసు తీసుకున్నాడు ..ఆరడుగుల భారీ ఆకారం, ఎర్రబడ్డ కళ్ళతో  తనమీదకి పిక్కాసేత్తి  నిలబడ్డ ఏసోబును చూసి వణికిపోయాడు తన మొగుడు .. అతగాడి  కళ్ళల్లో మృత్యువుని చూసిన భయం చూసింది. పిక్కాసు తన మొగుడి మోకాలిలోకి దించేశాడు ఏసోబు , మోకాలు ఛిద్రం అయిపోయింది., రక్తం ధారగా కారింది .. తన మొగుడి  ఆర్తనాదంతో పాక వణికిపోయింది, పశువులు అల్లల్లాడాయి . భయంతో తన మొగుడికి ఆ క్షణాల్లోనే కుడి వైపు చచ్చుబడిపోయింది .. మాటా పడిపోయింది మూగ వాడయ్యాడు . అటక మీద నుంచి అనుకోకుండా పిక్కాసు పంతులు మీద పడిందనీ .. అసలు తలకాయ మీద పడాల్సింది, మోకాలి మీద పడిందనీ , అట్టా బతికిపోయాడనీ.. బతికినా ఏవి లాభం.. పక్షవాతం వచ్చి ఇక జీవితాంతవూ మంచాన్నే ఉండాలనీను , సుమతీ దేవి లాంటి భార్య చేసుకున్న  పుణ్యం వల్లే పంతులు ఆ మాత్రం అన్నా బతికాడనీ ఊరంతా అనుకున్నారు . వాళ్లన్నట్లే తాను.. తన మొగుడు ఎప్పుడూ కలవరించే  ఆ పతివ్రతా శిరోమణి సుమతీ దేవి కంటే కూడా ఎక్కువ సేవ చేసి తన మొగుడి పోయే ప్రాణాలు కాపాడుకోలా . బతికుండగా  తనకు ఏ  సుఖవూ లేక పోయినా చచ్చాకైనా  తనకి స్వర్గలోకం ప్రాప్తించదూ మరి …. అన్నపూర్ణమ్మ కిటికీ ఆవల తన మీదకి వెన్నెలని వొంచుతున్న చందమామని ప్రేమగా చూసింది.

ఆ చందమామలో అన్నపూర్ణమ్మకు ఏసోబు కనిపించాడు.

*