ఒక నల్ల కథ!

నలుపు తెలుపుల రంగులు మనుషులకు ఎప్పుడు ఆపాదించబడ్డాయి? ఇదెప్పుడూ నన్ను వెంటాడే ప్రశ్న. రంగులు ఆపాదించబడ్డం ఎంత వరకు సబబో తెలియదు కానీ. మనుషులను వర్గీకరించిన పాపం ఈ రెండు రంగులకు తగులుతుంది.  పా. రంజిత్ సినిమా “కాలా” చూసాక చాలా ఎమోషన్స్ తో థియేటర్ నుంచి బయటికొచ్చా.

“కాలా” విడుదలయ్యాక చాలా ఏకపక్ష స్పందనలు, గందరగోళ సమీక్షలు  బయటికొచ్చాయి. ఒకరు బాగుంది అంటే మరొకరు చూడటం దండగ అన్న స్పందనను తెలియజేసారు. ఇక ఉండబట్టలేక సినిమా చూడాల్సి వచ్చింది.

ఈ సినిమా రజనీకాంత్ దా? ఈ సినిమా పా. రంజిత్ దా? అని ఆలోచించే వాళ్లు తెలుసుకోవాల్సింది ఏంటంటే ఇది వాళ్లదవునో కాదో — కానీ స్లమ్ లలో పుట్టిన నాలాంటి వాళ్లందరిదీ.

స్లంలలో ఉండే వాళ్లు మాత్రమే చూసే B సెంటర్లలో మాత్రమే ఆడే సినిమానా అంటే థియేటర్ లలో నుంచి బయటికొచ్చే వాళ్ళందరి మాట ఇదే. ఇది మాస్ సినిమా అని. సినిమా మాస్  కోసమే తీయబడుతుంది. వాళ్ళు ఎలాంటి మాస్ కి చెందినవారో దాన్ని బేస్ చేసుకుని ఆ సినిమా జీవితం, లేదా సినిమా రీచబిలిటీ ఆధారపడి ఉంటుంది.

ఇప్పటి వరకూ మనం చూస్తూనే వస్తున్నాం. ఒక వర్గం తీసే సినిమాల్లో ఆ వర్గానికి సంబంధించిన భాషా, సంస్కృతీ, సాంప్రదాయం, ఆ ప్రాంతపు కట్టు బొట్లు మాత్రమే చూపించడం జరుగుతూ వచ్చింది. ఇప్పుడు విభిన్న వర్గాల నుంచి వస్తున్న నైపుణ్యం కలిగిన యువ చిత్రదర్శకులు తమ విశాలమైన దృక్పథాన్ని  తమ తమ వర్గాల ప్రాతినిధ్యాల్ని  చాలా క్రియేటివ్ గా  చూపిస్తున్నారు.

“కాలా” సినిమాలో చూపించబడ్డ జీవితం ఎంచుకున్న కథా వస్తువు, ఆ సినిమాకి సంబంధించిన  రీచబిలిటీని జడ్జ్ చేస్తుంది ఇక్కడ. రీచబిలిటీనే కాదు ఆ కథా వస్తువుగా ఎంచుకోబడ్డ జీవన వైరుధ్యాలు చూపబడ్డాయ్. అలాంటి జీవితాలతో సంబంధం  కలిగివున్న వాళ్లకు కథ చేరువైనట్టు, ఇతరులకు ఇది కనెక్ట్ అవదు.

జనాలు సినిమాకి, తన స్టైల్ తో మెస్మరైజ్ చేసే రజనీకాంత్ ని చూడాలనుకుని వస్తున్నారేమో. కానీ ఒక విషయం మనం గమనిస్తే ఈ కాలా సినిమాలో ఆ తరహా స్టైల్ లేదా మ్యానరిజమ్స్  కనిపించవు. చాలా సహజంగా ఒక వర్గాన్ని రెప్రెసెంట్ చేసే నాయకుడిగా రజనీకాంత్ కనబడటం గమనించాల్సిన విషయం.

కాలా సినిమా ఈ నేల మా హక్కు అన్న అంతఃసూత్రంగా తీయబడింది. మా నేల, మా హక్కు, మా ఓటు ఇవ్వేకదా ఒక సగటు పౌరుడు కోరుకునేది.

నేలమీద ఆధిపత్యం. హక్కుల మీద ఆదిపత్యం. ఓటును లాక్కోడానికి పొంచిఉండే రాజకీయం. ఈ మధ్యే మనం వేదాంతకీ ఎదురొడ్డి ప్రాణాలు కోల్పోయి తాత్కాలికంగానైనా ఆ ప్రాజెక్టుని  ఆపించేయటం మనం చూసాం.

కాలా సినిమా అంబేద్కర్ భావజాలంతో పాటు, లెనిన్ పేరును కొడుకుకు పెట్టుకున్న కాలాకి మార్క్సిజంపై ఉన్న ప్రేమ కనిపిస్తుంది. ఒకవైపు విప్లవం మరో వైపు అన్యాయాన్ని అంతే బలంతో ఎదుర్కోడానికి రౌడీ ముద్రతో కాలా కనిపిస్తాడు. హక్కులకు భంగం వాటిల్లిన చోట ఉద్యమం ఆక్రోశం కలిసే ఉంటాయ్. తండ్రి కాలా రౌడీఇజం అనిపించే అన్యాయాయాన్ని వ్యతిరేకించే పని చేస్తుంటే కొడుకు లెనిన్ ఉద్యమం విప్లవం గురించి మాట్లాడటం అంతర్లీనంగా కనిపిస్తుంది.

ఈ మధ్య దేశంలో జరిగిన చాలా విషయాలు ఆర్ధిక, సామాజిక, రాజకీయ విషయాలు తన సినిమాలో చర్చకు పెట్టారు పా. రంజిత్. ఈ సినిమాలో కూడా  చాలా చర్చించాల్సిన విషయాలే వున్నాయి.

ముఖ్యంగా:

1. స్వచ్చ భారత్ పేరుతో స్లంలపై జరుగుతున్న ఆక్రమణ.

2. నలుపు తెలుపు రంగుల గురించిన రేసిజం

౩. ఫాసిజం

4. దేశభక్తున్ని నేను శుభ్రత నా ధ్యేయం అని మాట్లాడే నాయకుడు

5. ఎప్పుడూ డబ్బులకు అమ్ముడుబోయే ఓటర్లు

6. ఉంటున్న ప్రాంతాలని బట్టి స్టేటస్ decide చేయడం లాంటివి

7. స్లంలలో పెరిగే వాళ్లలోపలి భయాలు

8. న్యాయంకోసం నిలబడేవ్యక్తుల నైతికవిలువలు

9. సమాజంలో స్లంలలో ఉండేవాళ్లందరిని క్రిమినల్స్ అనుకునే మనస్తత్వం

10. అంబేద్కర్ విలువల పట్ల ఆదర్శాలపట్ల అవగాహన

ఇలా రాసుకుంటూ పోతే చాలా విషయాలు చర్చకు వస్తాయ్.

దేశభక్తి ఏంటి? సమానత్వం ఏంటి? అనే చర్చలు జరిగినప్పుడు దేశభక్తి కూడా సమానత్వాన్ని డామినేట్ చేసేదిగానే కనబడుతుంది. కాలా సినిమాలో కూడా దేశభక్తి పేరుతో శుద్ద్ ముంబయ్ పేరుతో స్లంలలో నివసించే వలసవచ్చిన దక్షిణ భారతీయులు నివసించే ధారవి ప్రాతాన్ని ఖాళీచేయించాలన్న దురాలోచనతో ఉంటాడు హరిసింగ్ అనే రాజకీయనాయకుడు. కాలా తండ్రి వీరయ్య బ్రతికి ఉన్నప్పటినుండి ఆ ప్రాంతాన్ని అక్కడి ప్రజలను కంటికి రెప్పలా కాచుకుంటూ ఉంటాడు కాలా తండ్రి వీరయ్య. హరిసింగ్ చేతుల్లో దుర్మరణం చెందుతాడు.

కాలా ఆ ప్రాంత ప్రజలకు పెద్దదిక్కుగా ఎదుగుతాడు. వాళ్ల స్థలాలని ఎవరూ ఆక్రమించుకోకుండా కాపు కాస్తుంటాడు. ఆ క్రమంలో హరి సింగ్ తో తన గొడవలు తారాస్థాయికి చేరటం. కాలా భార్య కొడకు హత్యగావింపబటం జరుగుతుంది. ఆ సంఘటనతో కాలా కృంగిపోతాడనకుంటాడు. కానీ కాలా ఒక్క ఇంచు స్థలాన్ని పిడికెడు మట్టిని కూడా దారావి నుంచి తీసుకెళ్లనివ్వనని ప్రతిఙ్ఞ చేస్తాడు. హరిసింగ్ దారావిని ఆక్రమించుకున్నాడా ? కాలా పిడికెడు మట్టినైనా పట్టుకుపోగలిగే సాహసం చేశాడా? సినిమాలో చూడాల్సిందే.

సినిమాలో నాకు నచ్చిన అంశం అసురుడు పుస్తకాన్ని కాలా బల్లపైన చూడటం. సినిమా అంత ఆనంద్ నీలకంఠన్ రాసిన అసురుడులోని చర్చనే ప్రధానంగా వివిధ రూపాల్లో కనబడటం. రాముని వర్గం (హరిసింగ్) రావణున్ని చంపుతున్నాం అనుకుంటుంది. రావణుడు(కాలా) తన ప్రజల జీవించే హక్కును , నేల హక్కును కాపాడేందుకు తన ప్రాణాలర్పించడానికి పోరాడుతుంటాడు. ఎవరిది న్యాయం ఎవరిది అన్యాయం.

నల్లగా ఉన్నా మీతో కలిసి ఉండటం లేదా అని ఆ మధ్య ఒక ఉత్తర భారతదేశపు  మంత్రి అన్నాడు. ఉత్తరప్రదేశ్ ముఖ్యమంత్రి యోగి ఆదిత్యానంద్ ని కలవాలంటే స్నానాలు చేసి ఉతికినబట్టులు వేసుకుని రండి అంటూ ప్రభుత్వ యంత్రాంగన హడావుడి. ఒక ఆంధ్ర మంత్రి దళితులకు చదువు అవసరమా అంటాడు. భారతదేశంలో అంబేద్కర్ ఫోటోలు కాదు ఆదర్శాలు దర్శనమిస్తే చాలనుకుంటున్న సందర్భంలో ఉన్నత విశ్వవిద్యాలయాల్లో ఒక రోహిత్ కనిపిస్తాడు. నేలను నీళ్లను లాక్కుపోయే MNC భూతంతో ఎప్పటికప్పుడు యుద్దం జరుగుతూనే ఉంటది.

కాలా సినిమా, కబాలి సినిమా, పా.రంజిత్ రెండు సినిమాలు వలస జీవిత చిత్రాలని చాలా క్షుణ్ణంగా ప్రతిబింభిస్తాయ్. రెండు సినిమాల్లో అప్రెస్డ్ లైఫ్స్ ని వాళ్ల దృష్టికోణంలోనేకాదు రాజకీయ, సామాజిక, ఆర్ధిక దృష్టి కోణాలనుంచి విశ్లేషిస్తూ సమగ్ర జీవన విధానాన్ని  మన ముందుంచుతున్నాడు.

ఈ సినిమాకి కొంత అనుబంధంగా చూసిన వాళ్లు చూడాలనుకున్న వాళ్లు:

1. ఆనంద్  నీలకంఠన్ రాసిన “అసురుడు”

2. రాణా అయ్యూబ్ రాసిన “గుజరాత్ అల్లర్లు” అనే పుస్తకాలను చదివితే బాగుంటుంది.

మొత్తంగా కాలా సినిమా అన్ని వర్గాల వారికి నచ్చకపోవచ్చు. అయితే గ్రౌండ్ రియాలిటీస్ కి చాల దగ్గర ఉందీ. వాటిని ఒప్పుకునే గుండె కావాలి.

ఇప్పటికీ కొన్ని వృత్తులు 4th Grade jobs గా వీళ్లకి మాత్రమే ఉండటం. వాళ్లని పనిని బట్టి తక్కువగా చూడటం చూడా అనాగరిక ఆలోచనే. సత్యాన్ని  జీర్ణించుకుంటూ ఆ సినిమా చూడటం అవసరం.

తప్పొప్పులు ఎంచటం కన్నా ఇన్నాళ్ల తర్వాత భారతదేశ సినిమూ పరిశ్రమ మళ్లీ ప్రజలను దృష్టిలో ఉంచుకుని అసమానతల గురించి క్షుణ్ణంగా మాట్లాడుతూ సమాజాన్ని చైతన్య పరిచే దిశగా వెళ్తున్నందుకు ఆనందించాల్సిన విషయం.

*