అంబేద్కర్ దృష్టి కోణంలో మనం చూడకపోతే క్వియర్ కమ్యూనిటీ పట్ల తరతరాలుగా సమాజం చూపిన వివక్షను, హింసను విచ్ఛిన్నం చేయటం చాలా కష్టం.

In the very same classroom, AK Ramanujan had taught his last literary translation workshop at the University of Chicago, weeks before he passed away.

కథ ఎక్కడ జరుగుతోంది? ఎప్పుడు జరుగుతోంది? ఈ రెండు విషయాలు రచయిత ఖచ్చితంగా కథలో ఎక్కడో ఒక చోట కనీసం ఒకసారి చెప్పాలి. ఎందుకు?

ఇది ఒక ఊరి కతలే కావు..ప్రపంచంలో ఎక్కడైనా వుండే ఊరి మనుషుల కతలు..మన లోపల దాక్కున్న మరో మడిసి కతలు -

. మన చుట్టూ ఉన్న చీకట్లను పారద్రోలే కాగడాగా మన సాహిత్యాన్ని మారుద్దాం. కొత్త తరం రచయితల గొంతు వినేందుకు ఈ యువజనోత్సవంలో పాల్గొందాం.

1980లో మొదటిసారి కరాచీ వెళ్లినప్పుడు, అమెరికా-ఇరాన్‌ల మధ్య ఉద్రిక్తతల మూలంగా ఊళ్లోకి వెళ్లడం సాధ్యపడలేదు. ఆ సంగతుల్ని గతంలో వివరించాను. మరో నాలుగేళ్లకు, అంటే 1984లో కరాచీ సమీపంలోని పోర్ట్ కాసిమ్ వెళ్లినప్పుడు...

శ్రావ్య లాగానే ముఫ్పై పైబడిన అమ్మాయిలు పెళ్ళి అంటే సముఖంగా లేరు.ఇక విదేశాల్లో వున్న యువతీ యువకులల్లో పెళ్ళి మాటంటే చేదు మాత్ర మింగిన మొహం పెడతారు.

1983 లో పాతబస్తీలో మత కలహాలు పుట్టి అల్లర్లు జరిగాయి. ఒకరో ఇద్దరో చంపబడినట్లు కూడా గుర్తు. ఆ నేపథ్యంలో రాసిన ప్రేమ కథ ఈ కథ. 

చివరకు నేను ఎంతో ముద్దుగా ముద్దాడుకునే నల్ల కుక్క పిల్ల నా 'బ్లాకీ' కూడా నన్ను విడిచి వెళ్లిపోయింది. ఎంతగా ఏడ్చానో తెలుసా! అయినా 'నోరు లేని జంతువులే' అని సరి పెట్టుకోగలిగాను.

అవును, జీవితమంతా కష్టపడి కట్టిన ఇల్లు ఇప్పుడు దేవస్థానం గొడవలో వుంది. అని ఆయన తనలో తాను మధన పడి పోవడం మొదలుపెట్టారు.

“నాకు అంత ధైర్యం ఇచ్చింది నువ్వే మరి!” అంటూ రాజు మెడ చుట్టూ చేతులు వేసి అల్లుకుపోయింది దేవమాత.

చేసిన అప్పులే గుర్తొస్తున్నాయి. బయటున్న ధరకు పోల్చుకుంటే కింటల్ 8-10 వేలకు పోవాల్సినది, నాలుగు వేలకు దిగింది. గీ సంచుల కాడ సుతం మోసమే.

ప్రతి రాత్రీ  ప్రతి ఊరూ
కొన్ని వాగ్దానాలను చేస్తుంది.

అమృత భాండమై వస్తావు నువ్వు..

క్లేశావృతమైన నా హృదయంలోనికి ఒలికిపోవడానికి!

రచయితలు కంటెంట్‌ నుంచి నిర్మాణం వరకు చేరడం మన దగ్గర అరుదు. నా దృష్టిలో మన తెలుగు సాహిత్యం లో జరగలేదు కూడా

ఒక జవాబు రాబట్టిన తర్వాత, దానిని దృష్టి లో వుంచుకుని 'కవిత'ను మరోమారు చదివితే ఖాళీలను పూరించుకుంటూ వెళ్లవచ్చు.

విప్లవోద్యమాలకు, విప్లవ సాహిత్యానికి భిన్నంగా బ్రాహ్మణీయ ఆధిపత్యానికి, కుల ఆధిపత్యానికి వ్యతిరేకంగా, సూటిగా సొంత గొంతుకతో, అనుభవాలు ప్రామాణికంగా దళితులు రాసిందే దళిత కవిత్వం అనే వాదన రూపుదిద్దుకున్నది.

రొవెల్లి చివరిలో అద్భుతంగా చెప్తాడు: "మనం విశ్వంలో భాగం. విశ్వం మనలో ఉంది. మనం atoms - ఒకప్పుడు stars లో పుట్టిన atoms. మనం stardust. మనం విశ్వం తనను తాను చూసుకునే మార్గం."  

తాను పనిచేసిన సంస్థలను తన ఇమేజ్ తో వెలిగించారు. మనిషికి జీవించడానికి ముఖ్యమైన, పరిమితమైన సౌకర్యాలు కావాలి గాని విలాసాలు కావు అనేవారు. అదే తమ జీవితంలోనూ ఆచరించారు.

వాక్యం జీవ నదిలా ప్రవహిస్తూ
సముద్రాన్ని అల్లుకుని
ఆకాశాన్ని నేలకు దించి
వసంతాన్ని ఆవిష్కరించాలి.

ఎంతో ఋణపడి ఉన్నాను నీ అసహ్య బుద్ధికి ప్రతి గెలుపు ఓ పిరికి వాసనే ఉత్త ఇళ్ళులే ఏ ఊరూ లేనివే కుళ్ళిపోయే చెదిరిపోయే మాటలకే ఏ వెలుగూలేని జీవనం అతనికొక తృప్తిలేని ముఖం ఉండేది లేకలేక అతనితో అతనిలో అతనొక ముఖంతో...

ఆశగా ఒక బొద్దింక
ఆకలిగా ఒక మనిషి

మామూలుగా మనం ఏదైనా పుస్తకాన్ని సమీక్ష చేసేటప్పుడు వచనములో చేస్తాం. అయితే ఇక్కడ రాపోలు సుదర్శన్ దాశరథి జీవితాన్ని, రచనలను, వ్యక్తిత్వాన్ని కావ్యరూపకంగా చేసిన సమీక్ష ఇది.

ఆకాశవాణి కి రిక్రియేషన్ క్లబ్ ఉంది.ఎక్కవగా రిటైర్మెంట్ ఫంక్షన్ లు నిర్వహించటం దాని బాధ్యతగా ఉండేది. ఆరోజుల్లో మాకొక అడ్మినిస్ట్రేటివ్ ఆఫీసర్ వచ్చారు. ఆయన పేరు గణేష్ కుమార్. సరదాయైన మనిషి.ఆయన ఆకాశవాణి క్లబ్...